Church WithOut Walls International-Europe
  • Home
    • ANBI
    • Privacy Verklaring
  • DE
    • Weekly Thoughts (D) Wöchentliche Gedanken >
      • Weekly Thoughts (D) Wöchentliche Gedanken - PDF
  • EN
    • Weekly Thoughts >
      • WEEKLY THOUGHTS >
        • John's Monthly Newsletter
      • Weekly Thoughts serie in PDF format
    • About John Fenn
    • About Wil & Ank Kleinmeulman
    • Books written by Ank Kleinmeulman >
      • About Ank - author
  • ES
    • PENSAMIENTOS SEMANALES (Weekly Thoughts) John Fenn >
      • PENSAMIENTOS SEMANALES (PDF)
  • FR
    • Pensées Hebdomadaires
    • PDF à lire et/ou imprimer
    • A propos de John Fenn
    • A propos de Wil & Ank Kleinmeulman
    • Vidéo en anglais
    • Nous contacter
  • FI
    • Viikottaisia ajatuksia >
      • WEEKLY THOUGHTS / Viikottaisia ajatuksia
      • Weekly Thoughts / Viikottaisia ajatuksia - PDF
    • John Fennistä
    • TV7
  • L
    • LV
    • LT >
      • Weekly Thoughts (LT) Savaitės Mintys >
        • E-Book
      • Straipsniai >
        • Kaip mes suprantame, koks turi būti surinkimas
        • Krikštai
        • Kaip veikia 5 tarnavimo dovanos namų surinkimuose?
        • Grįžimas prie paprasto tikėjimo
        • Garbinimas
        • Namų surinkimai Naujajame Testamente
        • Išgelbėjimas
        • Tikėjimo išpažinimas
        • Kaip prasidėjo CWOWI?
        • Dažnai pasitaikantys klausimai
      • Video LT
  • NL
    • Weekly Thoughts - nederlands >
      • WEEKLY THOUGHTS (NL) Wekelijkse Gedachten >
        • Weekly Thoughts NL pdf
    • Over / bio van John Fenn
    • Over / bio Wil & Ank
    • Wat wij geloven
    • Onderwijs - MP3
    • Boeken van Ank Kleinmeulman
    • Doneren / gift overmaken?
    • Conferentie >
      • Conferentie LT - 2025
    • Artikelen >
      • Hoe “Church Without Walls International” is ontstaan
      • Hoe een samenkomst van een CWOW huisgemeente eruit ziet
      • Waarom samenkomen in een huis?
      • Wat is een huiskerk en een huiskerk netwerk?
      • HuisKerken: Waarom – Wat – en Hoe?
      • Ank deelt over Wat & Hoe van Huiskerken (VIDEO'S)
  • PL
  • PT
    • "O pensamento da semana em Português"
    • PT-pdf
  • RO
    • Gânduri săptămânale >
      • Gânduri săptămânale - PDF
  • RU
    • Джон Фенн
    • Сид Рот «Это сверхъестественно»
  • Donate
  • Events
  • TV
  • Contact

Vragen die mij gesteld worden: Vrouwen in de kerk, vrouwen in de bediening 2 van 2

6/26/2021

0 Comments

 
Questions I'm asked: Women in church, women in ministry 2 of 2
Vragen die mij gesteld worden: Vrouwen in de kerk, vrouwen in de bediening 2 van 2

 
Hallo allemaal,  
Wij hebben nu de grondslag gelegd hebben, dat er in Christus noch man noch vrouw is, noch Jood noch Griek, noch slaaf noch vrije, want wij zijt allen één in Christus Jezus. Laten we verder gaan om te zien hoe Paulus deze gelijkheid en vrijheid leerde te implementeren binnen culturen en gebruiken die Christus niet erkennen. 
 
De kwestie van sluiers 
In 1Corintiërs11:1-16 gaat Paulus in op de kwestie dat sommige vrouwen hun sluiers aflegden wanneer de gemeente samenkwam. In de tweede helft van hoofdstuk 11 ging hij in op rijke mensen die niet om wilden gaan en niet wilden eten met de lagere klassen. Daarvoor behandelde hij in hoofdstuk 5 een man die een seksuele relatie had met zijn stiefmoeder en niemand die hem daarmee confronteerde. In hoofdstuk 6 waren er 2 mannen die elkaar voor de burgerlijke rechtbank daagden en Paulus vertelde hen dat ze dit binnen de gemeente moesten oplossen. De hoofdstukken 8 en 10 gingen over sommigen die zich in Christus vrij voelden om vlees te eten dat eerder aan afgoden was geofferd, terwijl anderen het een zonde vonden om dat te doen. In hoofdstuk 9, al had hij zoveel tijd met hen doorgebracht en hadden zij hun geestelijk leven aan hem te danken, noemt hij dat niemand eraan dacht zijn bediening te ondersteunen. 
 
In hoofdstuk 12 behandelde hij de gaven van de Geest in een samenkomst, hoofdstuk 13 gaat over hun liefde voor elkaar, die hun richtlijn voor alles zou moeten zijn. En hoofdstuk 14 gaat over de orde van een samenkomst zelf en over iemands persoonlijke 'gebedstaal'. Bij elk van deze onderwerpen ging het erom dat mensen vrij waren in Christus en toch geen gevoel van verantwoordelijkheid of verantwoording voor hun daden voelden. Het had te maken met wat wij tegenwoordig hyper-genade zouden noemen. Zij hadden zo'n vrijheid in Christus dat zij geen verplichting voelden tegenover iemand anders dan zichzelf.  
 
De reden hiervoor is deels de plaatselijke cultuur. Corinthe had een stadsmotto: "Vrijheid en kennis". In principe ‘als het goed voelt, doe het’. Geen wonder dat Paulus in zijn eerste brief aan hen 10 afzonderlijke kwesties moest behandelen die met "vrijheid" te maken hadden.  
 
Zij ervoeren gelijkheid in Christus en zagen alleen vrijheid zonder beperkingen. Paulus leerde dat genade altijd grenzen en verwachtingen heeft. God had de wereld zo lief dat Hij Zijn enige Zoon gaf, wat genade is. Dat allen die in Hem geloven eeuwig leven zullen hebben, is de voorwaarde, de grens, de manier waarop genade ontvangen mag worden. Genade heeft altijd structuur en verantwoording, en een doel.  
 
Doe je trouwring weer om 
Kunt u zich voorstellen dat een getrouwde vrouw haar trouwring afdoet alvorens ze door de deur van haar kerk loopt om naar ‘de samenkomst' te gaan?  
 
In de streek in die tijd waren sluiers de trouwring voor een echtgenote. De vrouwen van Corinthe vonden hun vrijheid in Christus en deden hun sluiers af als ze naar het huis van Justus kwamen, voor de samenkomst van de heiligen. (Zie Handelingen 18:7-8 om te zien dat Joden, Romeinen en Grieken allen samenkwamen in het huis van Justus) 
 
Paulus behandelt de kwestie door eerst de scheppingsorde uit te leggen en hoe God de 'bedekking' van de man is en dat daarom een man die zijn hoofd bedekt als hij bidt of profeteert, de Heer, zijn 'bedekking', onteert. Maar de vrouw heeft haar hoofd bedekt om haar man te eren, haar 'bedekking'.  
 
Er is geen Grieks woord voor ‘echtgenote’, dus zijn we afhankelijk van de context om onderscheid te maken tussen vrouwen in het algemeen of een echtgenote. Als Paulus het hier heeft over een man die een vrouw 'bedekt', dan is dat een duidelijke verwijzing naar het huwelijk. Misschien herinnert u zich de oude Joodse huwelijksceremonie die 'het bedekken van de bruid' wordt genoemd. De bruidegom wordt vergezeld door de rabbi en de vaders van de bruidegom en de bruid, als de bruidegom zijn bruid bedekt met een sluier. Dit betekent zowel zijn bedekking en bescherming van haar, als haar toewijding aan hem en hun huwelijk. .  
 
Daarom onteerden de vrouwen van Corinthe, die hun sluiers wegnamen wanneer de gemeente bijeenkwam, hun echtgenoten, alsook de engelen die belast zijn met de zorg voor hun gezin, en de Heer. Hij zei hen hun sluiers weer op te doen. Ja ze zijn gelijk in Christus, maar Paulus verwijst 2 maal naar de gewoonte en traditie van de sluier. In v13 vraagt hij hen om het zelf te beoordelen. In v16 noemt hij het een gewoonte. Ja, ze zijn vrij in Christus om het symbool van hun huwelijk af te doen, maar waarom zouden ze de plaatselijke gebruiken verstoren?  
 
Vrouwen in een 'kerk'-samenkomst 
In de passage van 1Corintiërs14:26-40 gaat Paulus in op de orde in de huisgemeente. Handelingen 18:1-8 onthult dat nieuwe gelovigen, Joods, Romeins en Grieks, allen bijeenkwamen in het huis van de Romein Justus. Nu werden voor het eerst alle 3 de culturen onder één dak samengebracht en het enige wat zij gemeen hadden was Christus in hen, de hoop der heerlijkheid.  
 
In 1Corintiërs14:26 schrijft Paulus dat "ieder van u een psalm mag hebben of een lering of een openbaring of een tong en uitleg, maar laat alles geschieden tot opbouw van allen." Dan begint hij met een opsomming van sociale vaardigheden, wat bij sommigen ontbrak, zowel in hun tijd als in de onze: 
 
Als er 2 of 3 zijn met een tong die vertolking nodig heeft, zorg dan om de beurt dat er vertolking is. Als er niemand is met de gave om de tong te vertolken, zwijg dan en houd je boodschap tussen jou en God. (Je hebt niet gezondigd, er is alleen geen gelegenheid om het te geven, dus houdt het voor jezelf en God). Laat degenen met geïnspireerde boodschappen spreken, maar laat de anderen oordelen over wat zij zeggen. (Dit is een waarschuwing dat alles wat je zegt kan worden verworpen, of op zijn minst in twijfel getrokken, dus neem daar geen aanstoot aan, je bent onder vrienden). 
 
Als iemand anders iets te zeggen heeft, en jij ook, laat die persoon dan spreken. Spreek om beurten, zodat jullie allen opgebouwd kunnen worden. Jouw geest is aan jou onderworpen, alleen omdat jij iets van God hebt ontvangen, wil nog niet zeggen dat jij het moet delen. Want God is een God van orde en vrede, niet van verwarring. Laat de echtgenotes stil zijn in de samenkomst en laat ze onderdanig zijn zoals de wet zegt, als ze vragen hebben kunnen ze die thuis aan hun man stellen.  
 
De context is duidelijk: orde en beleefdheid in een samenkomst, deze verzen over de echtgenotes inbegrepen. Paulus zegt niet dat de wet hen verbiedt te spreken, maar zegt dat de wet vereist dat zij onderdanig zijn aan hun echtgenoten. Opnieuw zien we Paulus spreken over orde, en scheppingsorde in het huwelijk.  
 
Bedenk dat de Joodse vrouwen in de synagoge gescheiden waren van de mannen en niet mochten deelnemen aan een bijeenkomst, Hier in Christus zaten zij voor het eerst naast hun echtgenoten in een bijeenkomst. Als gevolg daarvan hadden zij veel vragen, waardoor de stroom van wat de Heer in de samenkomst deed, werd bedreigd.  
 
Afgezet tegen de vele vrouwelijke apostelen, diakenen en kerkleiders die Paulus in zijn brieven begroet, zien we hier dat de context orde in de samenkomst is, en ervoor zorgen dat dingen op een eervolle manier worden gedaan.  
 
Wat zien we als het gaat om vrouwen in de gemeente en de bediening? We zien door de geschiedenis heen dat vrouwen belangrijke leiderschapsrollen hadden, net als in de brieven van Paulus. Van de Didache tot Clement en Ignatius in de 1e en 2e eeuw; zij legden geen beperkingen op aan vrouwen in leiderschap. Pas in het midden van de 3e eeuw, toen het christendom gelegaliseerd werd, zien we beperkingen voor vrouwen.  
 
De eerste gemeente bepaalde het leiderschap aan de hand van de geestesgaven en het karakter van elk individu, en zag geen verschil tussen mannen en vrouwen - het ging er alleen maar om wat de Heilige Geest hun mee had begiftigd om te worden. Maar toen zij uit huis geroepen werden, vereiste de vroegere heidense tempelstructuur van het auditorium een hiërarchie, en het was plotseling een mannenwereld. De gedachte van 'ambt' boven 'gave' kreeg de overhand, en vrouwen werd ontzegd zich te bewegen in hun gaven en roeping in Christus.  
 
1Timotheüs 2:11-12: "Laat de echtgenotes in onderdanigheid leren met stilheid, want ik sta niet toe dat een echtgenote onderwijst of zich het gezag over haar man toe-eigent, maar dat zij stil is."  
 
Dit is in overeenstemming met zijn boodschap aan de Corinthiërs, wat ging over de orde in het huwelijk en vervolgens over de orde in een bijeenkomst. En opnieuw gaat het over leren, met behoud van de goddelijke orde. Het is dus geen algemene leerstellige uitspraak dat alle vrouwen stil moeten zijn, want de passages over sluiers, orde in een bijeenkomst, en hier, hebben allemaal te maken met echtgenotes, zonder een vermelding over alleenstaande vrouwen.   
 
Woord en Geest zijn het altijd met elkaar eens, en we kunnen zien in de drie gedeeltes van Paulus waar hij vrouwen in een samenkomst aanspreekt, het gaat om de orde in het huwelijk, niet om een algemene leerstellige uitspraak dat alle vrouwen, getrouwd of alleenstaand, meisje of tiener, niet mogen praten. Dit wordt bevestigd doordat er door de eeuwen heen vrouwen in opmerkelijke leidinggevende posities waren, van apostel Junia en diaken Phoebe en anderen in Paulus' tijd, tot opmerkelijke vrouwelijke profeten en leraressen en pastors in onze tijd. Het Woord en de Geest zijn het erover eens dat we gelijk zijn in Christus, maar dat we moeten leven in culturen die geen gelijkheid erkennen tussen de geslachten, rassen, of op sociaal niveau.  
 
Ik hoop dat dit helpt - stof tot nadenken in ieder geval. Ik zou ook Ank Kleinmeulman's boek over dit onderwerp aanraden, dat beschikbaar is op onze website (in het engels; in het nederlands is er een PDF beschikbaar via [email protected]). Het is een goed en kort boek, en het beste boek over dit onderwerp dat ik heb gezien.  
Volgende week een nieuw onderwerp!!  
Tot dan,  
zegen, 
John Fenn/wk/ak 
www.cwowi.org en email me op [email protected] 

0 Comments

Vragen die mij gesteld worden: Vrouwen in de gemeente en de bediening? 1 van 2

6/19/2021

0 Comments

 
Questions I get asked: Women in church and ministry? 1 of 2
Vragen die mij gesteld worden: Vrouwen in de gemeente en de bediening? 1 van 2
 
Hallo allemaal,
Dit is een veel voorkomende vraag die ik krijg, dus laten we beginnen met het leggen van het Bijbels fundament.
 
Het fundament
In Galaten 3:28 zegt Paulus het volgende: "Er is geen Jood noch Griek, er is geen slaaf noch vrije, er is geen man noch vrouw: gij zijt allen één in Christus Jezus."
 
In Christus is er geen ras, geen sociale status, geen geslacht om ons te onderscheiden, want wij zijn allen één in Christus Jezus, want dit is op het niveau van onze geest. De kracht van God is gebaseerd op onze geest, die geboren is uit de Geest van de Vader. Op het niveau van onze geest zijn wij gelijk en één in Christus.
 
Maar die gelijkheid in onze geest is ondergebracht in ons menselijk lichaam, dat leeft in de natuurlijke wereld, waar mensen worden beoordeeld op basis van geslacht, ras, en sociale status. De vraag is dan: Hoe gaan wij om met de gelijkheid in Christus in onze geest, terwijl wij leven in samenlevingen die de gelijkheid van geslacht, ras, of sociale status niet erkennen?
 
De grote vraag waar de eerste gemeente mee te maken had, en wij nu ook, is in welke mate wij kunnen wandelen in onze vrijheden in Christus, als die indruisen tegen de plaatselijke cultuur en gewoonten. Omdat vrijheid en gelijkheid in Christus waarheid zijn, pronken wij dan met onze vrijheid in het bijzijn van anderen? Of onthouden wij ons van onze vrijheid om plaatselijke gebruiken te volgen, ook al beperken die onze vrijheid op de een of andere manier? Laten we, voordat we daar antwoord op kunnen geven, eens kijken hoe Paulus de geestelijke waarheid van gelijkheid in evenwicht bracht met plaatselijke gebruiken en cultuur.
 
De vrouwen in Paulus' leven
Erkennend dat er in Christus noch ras, sociale status of geslacht is, is de manier waarop Paulus in zijn bediening leefde. In Romeinen 16:2 begroet Paulus een vrouw genaamd Febe uit Kenchreeën (een stad in de buurt van Corinthe) die hij een diacones (dienaar) noemt in de gemeente daar. In 16:7 schrijft hij dit over een man en vrouw: "Groet Andronikus en Junia .... die bekend staan onder de apostelen, die ook in Christus waren vóór mij."
 
 (Junia was een bekende apostel, buiten Romeinen 16:7.) Johannes Chrysostom schreef in de jaren 300 AD hoe bekend zij was in haar tijd).
 
De vier dochters van Filippus worden in Handelingen 21:9 erkend als profeten, en Lydia, een alleenstaande vrouw in die tijd, was de gastvrouw en leider van de gemeente in Filippi. Het is niet mijn bedoeling om deze waarheid volledig te documenteren, dat Paulus in Christus mannen en vrouwen, ras en sociale status gelijk achtte, maar om net genoeg te delen om een glimp op te vangen van de praktijk van de eerste gemeente.
 
Het bekendste voorbeeld zijn misschien wel Priscilla en Aquila, het echtpaar dat in Rome en daarna in Efeze als leiders en gastheren van de gemeente optrad. Volgens de overlevering was Aquila één van de oorspronkelijke 70 discipelen die door Jezus in Lukas 10:1 werden uitgezonden, en die 70 behoorden volgens de overlevering tot de 120 in de bovenzaal met Pinksteren. Priscilla wordt 4 van de 6 keer dat Paulus over hen schrijft, als eerste genoemd, wat grammaticaal aangeeft dat zij de hoofdspreker is.
 
Het hebben van een vrouwelijke apostel, een vrouwelijke 'diaken', en bekende vrouwelijke leraren zijn geen uitzonderingen op een regel, want in Colossenzen 4:15 groet Paulus een vrouw genaamd Nymphas: "Groet alle broeders in Laodicea, en Nymphas en de gemeente die in haar huis samenkomt." De 'zij' werd in de KJV veranderd in een 'hij' omdat men het niet eens was met vrouwen in leiderschap, in de tijd dat de King James Version werd gepubliceerd.
 
Vrouwen stonden bekend als bisschoppen en alle andere leiderschapsfuncties, zoals te zien is in grafmarkeringen via archeologische artefacten die zijn opgegraven, en ook in de kerkgeschiedenis. Toen de kerk in het midden van de jaren '300 en vooral in de jaren '400 na Christus uit de huizen verhuisde, namen mannen in de zaalstructuur het over en degradeerden vrouwen tot minder belangrijke rollen, als ze die al hadden.
 
Paulus schreef zijn brieven aan mannen en vrouwen samen
Paulus schreef zijn algemene brieven aan de hele gemeente, mannen en vrouwen samen, als gelijken:
 
  • "Aan allen die in Rome zijn, geliefd bij God, geroepen om heiligen te zijn..." Romeinen 1:7
  • "Aan de gemeente Gods te Corinthe, aan hen die geheiligd zijn in Christus, geroepen om heiligen te zijn..." 1Corintiërs 1:2
  • "Aan de gemeente Gods te Corinthe, met al de heiligen..." 2Corintiërs 1:1
  • "Aan de gemeenten van Galatië..." Galaten 1:2
  • "...aan de heiligen in Efeze, aan de gelovigen in Christus Jezus..." Efeziërs 1:1
 
Deze lijst is genoeg om te begrijpen dat Paulus zowel aan mannen als aan vrouwen schreef. Dit wordt ook ondersteund door intern bewijs in zijn brieven. Bijvoorbeeld in 1Corintiërs 14:26, waar Paulus dit schreef:
 
"Hoe is het broeders, wanneer gij samenkomt? Ieder van u heeft een Psalm, een openbaring, een lering, tongen en vertolking. Laat alles fatsoenlijk en in orde geschieden."
 
Ieder van u. Deelnemen, openbaring delen, iets delen wat je geleerd hebt, bewegen in de gaven van de Geest. Voor het geval het niet duidelijk is: het woord 'broeders' kan gewoon mannen betekenen, maar in het algemeen gebruik verwees het naar mannen en vrouwen samen, zoals wij 'jullie' zouden zeggen, dat is dus mannen en vrouwen. Een voorbeeld zou zijn slotwoord zijn in Galaten 6:18: "Broeders, de genade van onze Heer Jezus Christus zij met uw geest. Amen." Hij opende door zijn brief te richten aan de gemeenten van Galatië, en hij sluit op dezelfde inclusieve manier af.
 
Maar de maatschappij ziet het niet zo
Dit is een principe dat nuttig is op vele terreinen van het leven. Hoewel mannen en vrouwen één zijn in Christus leven we in samenlevingen en culturen die verschillen DOEN zien. De culturen waarin wij leven erkennen niet de gelijkheid van geslacht, ras, of sociale status. Dus moeten wij onder hen leven met deze hogere kennis. Daarom stond Paulus toe dat mannen en vrouwen in de bediening en in de gemeente gelijkwaardig functioneerden, maar als het ging om het leven in een cultuur die deze hogere kennis niet had, adviseerde Paulus voorzichtigheid te betrachten en zich te houden aan de plaatselijke gewoonten en tradities.
 
Als we eenmaal weten dat mannen en vrouwen in Christus gelijkwaardig zijn, hoe functioneert dat dan in het huwelijk? Paulus gaat uit van de scheppingsorde, dat Adam eerst werd geschapen en daarna Eva. Daarom is de man, hoewel gelijkwaardig, het geestelijke hoofd van het verbond, met dien verstande dat hij zijn leven moet geven voor zijn vrouw, zoals Christus deed voor de gemeente. Hoewel dat letterlijk kan betekenen dat hij zijn leven neerlegt als hij daartoe wordt opgeroepen, betekent het in het dagelijks leven haar te eren, haar mening als gelijkwaardig aan de zijne honoreren, en haar behandelen als één in Christus. Het is een gelijkwaardigheid door elkaar wederzijds te dienen en te eren, zoals in Efeziërs 5:21: "Onderwerpt u aan elkander."
 
Ik voeg dit toe: Onderwerping is een conditie van het hart, gehoorzaamheid is een daad. Een man of vrouw kan gehoorzaam zijn aan de ander, zonder onderdanig te zijn, of kan onderdanig zijn maar niet gehoorzaam. Het beste geval is wanneer zij wederzijds onderworpen zijn in hun hart, dus beiden gehoorzaam zijn aan de leiding van de Heer in hun verbintenis. Paulus zegt tegen man en vrouw dat zij zich aan elkaar moeten onderwerpen, maar hij zegt niet dat zij elkaar moeten gehoorzamen. Hij zegt echter wel tegen kinderen en "werknemers" dat zij hun ouders en bazen moeten gehoorzamen.
 
En daarmee stoppen we voor vandaag, we beginnen volgende week over sluiers, vrouwen die verteld wordt 'hun man thuis te vragen', en hoe zit het met het vlechten van het haar en onderwijs? Tot dan,
zegen,
John Fenn/wk/ak
www.cwowi.org en email me op [email protected]

0 Comments

Vragen die mij gesteld worden: Christenen en alcohol

6/12/2021

0 Comments

 
Questions I get asked: Christians and alcohol 
Vragen die mij gesteld worden: Christenen en alcohol
 
Hallo allemaal,
In de jaren zestig was er een Amerikaans christelijk echtpaar dat Duitsland bezocht op vakantie, en uitgenodigd werd voor een diner door een christelijk Duits echtpaar dat zij hadden ontmoet. Hun Duitse gastheren vroegen of ze bier of wijn wilden bij hun maaltijd, waarop de Amerikanen antwoordden:
"Nee, dank u. Wij zijn opgevoed dat alcohol drinken een zonde is. Maar we willen graag koffie na het eten." Hun Duitse gastheren waren een beetje verbaasd en antwoordden: "Ons is geleerd dat koffie drinken een zonde is."
 
Nogmaals de historische context
Voor wie mij kent, weet dat context alles is. Dus eerst een beetje geschiedenis.
 
Alle oude mediterrane culturen verdunden hun wijn - de Grieken en Romeinen gewoonlijk 4 tot 6 delen water op 1 deel wijn, de Joden hetzelfde - dus ongeveer 16-25% van een beker zou wijn zijn, de rest was water. In de Odyssee vermeldt Homerus een verhouding van 20 delen water op 1 deel wijn.
 
Waarom verdunde men de wijn?
De belangrijkste reden is een beetje contra-intuïtief voor jou en mij: Er is in de oudheid veel geschreven over het gebruik van wijn om water te zuiveren. De Romeinse historicus Plinius de Oudere vermeldt de noodzaak om het water te 'zuiveren' door er wijn aan toe te voegen. Het was meer dan dat wijn hun drank was, van ontbijt tot avondeten, zelfs voor kinderen en ze wilden niet dronken worden. Het moest gezuiverd worden.
 
Ze voegden toe wat ze nodig achtten om het water beter te laten smaken en om de beestjes erin te doden. Denk eens aan een vijver, rivier of beek bij jou in de buurt. Wat als dat jouw waterbron was en je leefde in de oudheid en je wist niet hoe je het water moest koken en je had niets anders dan een doek om het te zeven? Wat kon je dan doen om de beestjes in het water te doden?
 
Het was ongetwijfeld met dit in gedachten dat Paulus Timotheüs aanspoorde: "Drink niet langer alleen water, maar voeg er ook een beetje wijn aan toe, omwille van uw maag en uw veelvuldige gebreken. 1Timotheüs 5:23
 
De instructies in het Woord die waarschuwen tegen te veel wijn, hebben dus te maken met onverdunde wijn, het sterke spul - zelfs Alexander de Grote stond erom bekend dat hij zijn wijn niet verdunde en een vreselijke dronkaard was.
 
Alles wat door God is gegeven kan worden misbruikt en verkeerd worden gebruikt. Seks. Huwelijk. Natuurlijke hulpbronnen. Alcoholische dranken ook. Maar er is niets inherent kwaads aan alcohol, anders zou Jezus water in druivensap hebben veranderd en Paulus Timotheüs een ander middel hebben aangeraden. Maar opdat men niet denkt dat de Schrift zegt dat alcohol alleen goed is voor medicinale doeleinden...
 
Toen Jezus water in wijn veranderde
In Johannes 2:10 op de bruiloft te Kana: "En Hij zeide tot Hem: Een ieder brengt in het begin goede wijn voort; en wanneer de mensen goed gedronken hebben, dan die, welke slechter is; maar gij hebt de goede wijn tot nu toe bewaard."
 
De gewoonte bij de 7-daagse viering van het huwelijk was om de sterkste wijn - de minder verdunde wijn - te schenken in het begin, wanneer ieders zintuigen het scherpst waren, en dan de meer verdunde wijn te schenken naarmate het vorderde. Aan het einde van het feest veranderde Jezus het water in een hogere verhouding wijn op water, 'de beste' of sterkste wijn voor het laatst.
 
Wijn gebruikt bij het offeren aan goden en godinnen in heidense tempels
De kwestie van het eten van voedsel dat eerder aan een afgod was geofferd, kwam aan de orde in Corinthe en Rome. In 1Corintiërs 8, het hele hoofdstuk, en 10:20-33 vertelt Paulus hen dat een afgod niets is, maar dat God alles is. Maar niet iedere discipel van de Heer heeft die kennis. Het stoorde sommigen dat hun broeders voedsel aten/dronken dat eerder aan een afgod was geofferd.
 
Ik ben in Corinthe geweest en de ruïnes van de centrale tempel staan er nog. Er omheen waren winkels en restaurants. Net als rond een stadsplein vandaag de dag met het gerechtsgebouw in het midden, zijn er ook altijd winkels en restaurants te vinden.
 
De kraampjes rond de tempel waren ongeveer 3 meter breed en 4 tot 6 meter diep - sommige waren toen winkels, andere restaurants en weer andere vleesmarkten. Het vlees uit de tempels werd verkocht aan de winkels en restaurants, wat betekende dat de biefstuk met (verdunde) wijn die je bestelde misschien 30 minuten eerder aan Apollo of Athena was geofferd.
 
Is het toegestaan dat gelovigen voedsel eten en drinken dat gebruikt is om aan een afgod te offeren?
Sommige gelovigen aten het vlees en dronken de wijn zonder zich er ook maar iets van aan te trekken, omdat zij wisten dat een afgod niets voorstelt. Maar bij andere gelovigen stoorde het hen, het kwetste hun geweten. Dus Paulus zei dat als je alleen gaat eten, eet wat je wilt, maar als je met iemand gaat eten die alleen groenten eet of zich onthoudt van afgodsvlees, neem dan zelf het vegetarische bord vanwege het zwakkere geweten van je vriend in de Heer.
 
In Romeinen 14 breidt Paulus het een beetje uit naar hen die de ene dag heiliger maken dan de andere, of die alleen groenten eten in plaats van vlees, of die geen wijn drinken. Hij noemt hen 'zwak in het geloof'. Maar hij zegt: wat een ieder doet, doet hij voor de Heer, dus veracht hen niet en bekritiseer hen niet, want ook zij zijn dienaren van de Heer, net als jij. Hij zei: "Laat een ieder ten volle overtuigd zijn in zijn eigen gemoed."
 
In Romeinen 14:21 zegt hij weer dat je iemand met een zwak geweten niet opzettelijk voor een struikelblok mag zetten, dat je gevoelig moet zijn voor wat zij geloven als je met hen aan tafel zit: "Het is goed geen vlees te eten, noch wijn te drinken, noch iets waardoor uw broeder zou struikelen, of beledigd zou worden, of zwak zou worden gemaakt."
 
Dat brengt ons dus in onze tijd - en die is hetzelfde als in de tijd van Paulus.
 
Barb en ik drinken geen alcohol. Dat is onze keuze. Barb had alcoholisten aan haar kant van de familie en mijn grootvader was een alcoholist die zelfmoord pleegde toen ik zeven jaar oud was. We willen het gewoon niet in de buurt hebben. Maar ik ben in 1992 in Rusland geweest en heb mijn gastheer wijn laten inschenken voor iedereen en we hebben het allemaal gedronken - ook een 15-jarige bij ons - en ik heb hen gezegd dat ze moesten drinken omdat het voor de Heer en in zijn dienst was - het zou onze gastheren hebben beledigd als ze dat niet hadden gedaan.
 
Het is zoals Paulus zei, een persoonlijke keuze, laat een ieder ten volle overtuigd zijn in zijn of haar eigen gemoed.
 
Het verbazingwekkende van Christus in ons te hebben is dat 'alle dingen geoorloofd zijn' (die geoorloofd zijn) maar niet alle dingen geschikt/nuttig zijn. Ik zou kunnen drinken, maar omdat Christus in mij is, heb ik de macht om dat niet te doen als ik dat niet wil.
 
Ik hoop dat dit helpt, met de context, geschiedenis, en het Woord in balans.
Volgende week een nieuw onderwerp over dingen die me gevraagd worden. Tot dan,
zegen,
John Fenn/wk/ak
www.cwowi.org en email me op

0 Comments

Vragen die mij gesteld worden: Echtscheiding en hertrouwen 2 van 2

6/5/2021

0 Comments

 
Questions I get asked: Divorce and remarriage 2 of 2
Vragen die mij gesteld worden: Echtscheiding en hertrouwen 2 van 2
 
Hallo allemaal,
Vorige week vertelde ik over Israëls geschiedenis met betrekking tot de echtscheidingswet, hoe die werd gebruikt en misbruikt, van Mozes tot Maleachi. Toen God het huwelijk uitvond moest Hij ook een uitweg verzinnen zodat gebrekkige mensen in een zondige wereld opnieuw konden beginnen, en dat is wat de scheidingswet van Deuteronomium 24:1-4 biedt.
 
400 jaar na Maleachi, in de tijd van Jezus
God zond Zijn zoon in de volheid van de tijd, en de jonge Jezus in de 1e eeuw na Christus zou alles hebben geleerd wat ik vorige week heb verteld, en nog veel meer. De meeste jongens uit die tijd moesten de 5 boeken van Mozes uit hun hoofd leren en ze op 5- of 6-jarige leeftijd kunnen opzeggen (Genesis, Exodus, Leviticus, Numeri, Deuteronomium).
 
Dat is nog eens een kleuterklas! Dus Hij kende Gods scheidingswet, kende Israëls geschiedenis van ontrouw aan (Hem), wist hoe (Hij) van Israël was gescheiden, wist hoe de priesters in Maleachi's tijd de scheidingswet misbruikten die (Hij) hen had gegeven. Hij kende het beoogde doel ervan omdat Hij het gaf!
 
Huizen van Hillel en Shammai
In het begin van de eerste eeuw ontstonden twee scholen van denken. De ene was het 'Huis van Hillel' en de andere was het 'Huis van Sjammai'. Rabbi Hillel stierf rond het jaar 10 n.Chr. en misschien kende hij de jongen Jezus, als we bedenken dat Jezus in 4 v.Chr. werd geboren en op 12-jarige leeftijd de tempel bezocht - ongeveer 2-3 jaar voordat Hillel stierf. We weten het niet. Maar Rabbi Sjammai leefde tot ongeveer het jaar 30 na Chr. en kan Jezus heel goed gekend hebben.
 
Zij maakten beiden deel uit van de Joodse leiders die zo'n 800 van hun eigen wetten toevoegden aan de 613 wetten van Mozes, en het waren deze 800 wetten waarover Jezus met de leiders discussieerde. Wat de Israëlische echtscheidingswet betreft, leerde Hillel dat de "onreinheid" die een man bij zijn vrouw zou kunnen aantreffen, een verbrande maaltijd kon omvatten die zij voor hem had gekookt. Dat klopt mensen, Hillel onderwees dat als de vrouw een maaltijd verbrandt, dit een reden voor echtscheiding is.
 
Shammai echter leerde dat het Gods bedoeling was dat het huwelijk levenslang zou zijn, en dat echtscheiding daarom voor iets veel serieuzer moest zijn, zoals ontucht, misbruik, verlating, verwaarlozing, of andere ernstige zaken. Dit waren de 'hete' onderwerpen in Jezus' tijd, en dat brengt ons bij Jezus' uitspraken over huwelijk en echtscheiding. Nu kennen we de geschiedenis, nu hebben we de context - althans in het kort.
 
Het verschil tussen overspel en hoererij volgens Jezus
In Mattheüs 5:21-22 stelde Jezus boosheid zonder oorzaak gelijk aan moord, door te stellen dat als een man zonder oorzaak boos is op zijn broeder, hij gevaar loopt voor de hel. Dat stelt onrechtvaardige woede gelijk aan de daad. Het stelt de verbeelding van haat gelijk aan moord.
 
In 5:28-32 doet Jezus hetzelfde met betrekking tot de gedachte aan seks. Met lust naar een vrouw kijken is overspel plegen. Dat is waar we moeten pauzeren. Onze definitie van overspel is vaak anders dan Zijn definitie van overspel, en dat leidt tot verwarring wanneer we Zijn woorden proberen te begrijpen. Begrijp wat Jezus zei: Naar een vrouw kijken met lust staat gelijk aan het plegen van de daad. Iemand haten zonder reden is hetzelfde als de daad van moord. Jezus heeft te maken met het hart en de verbeelding en fantasie van mensen.
 
v28: "Wie wellustig naar een vrouw kijkt, heeft in zijn hart al overspel met haar gepleegd." Daarna zegt Hij het oog "uit te rukken" - de methode waarmee lust wordt gedemonstreerd, en "uw rechterhand af te hakken" - de hand staat voor actie ondernemen tegen de lust van het oog. Dus Hij zegt: reken af met de lust, reken af met de verbeelding van de plannen om de lust met die andere persoon te consumeren. Reken ermee af. Snijd je gedachten af, je verbeelding, denk aan andere dingen.
 
 
 
In deze context is overspel de daad van een getrouwd persoon die zich inbeeldt seks te hebben met iemand anders dan zijn of haar echtgenoot. Overspel is de lust, de verbeelding, de fantasie. Jezus zei dat je de lust van het oog en de gedachte aan actie moet afsnijden voordat je daadwerkelijk de daad doet.
 
Overspel versus ontucht
"Indien dan een man van zijn vrouw scheidt, behalve wegens hoererij, is hij schuldig aan overspel en doet hij haar overspel plegen. En wie met haar trouwt, pleegt overspel. v32
 
Omdat overspel de verbeelding van een affaire is, classificeert Jezus in dit vers een huwelijk dat uit lust geboren is, als overspelig. Hij classificeert een huwelijk dat gebaseerd is op lust op dezelfde manier als wij zouden kunnen zeggen: "Hij trouwde met haar om haar geld" of "Zij trouwde met hem om politieke redenen". Jezus zei dat een huwelijk dat gebaseerd is op lust en dat de oorzaak is van het uiteenvallen van een eerder huwelijk, gebaseerd is op overspel en dat de twee mensen in overspel zijn - een fantasie met elkaar en fantasie van lust.
 
Dit is niet in tegenspraak met de wet van de Heer over echtscheiding, maar bouwt erop voort en onthult de oorspronkelijke bedoeling dat het huwelijk vrij moet zijn van lust en dwalende ogen. Veel kerken en zelfs kerkgenootschappen begrijpen niet dat de wet van Mozes al toestond dat een man of vrouw kon hertrouwen, en dat Jezus de wet die Hijzelf aan Mozes gaf niet zou tegenspreken, denken dat Jezus zegt dat er helemaal geen reden voor echtscheiding is, behalve voor ontucht.
 
Dat is niet wat Hij hier zegt. Er is geen 'op zichzelf staand' vers, maar elk vers wordt afgewogen in context met andere verzen. Hij zei dat als een man verstrikt raakt in lust en overspel en om die reden zijn vrouw verlaat, zijn volgende huwelijk daarom een overspelig huwelijk is - gebaseerd op lust en fantasie.
 
Waarom gaf Hij in de eerste plaats de wet van echtscheiding?
In Mattheüs 19:3-9 wordt Jezus gevraagd: "Is het wettig om van een vrouw te scheiden om welke reden dan ook?" Zoals ik al vertelde over het Huis van Shammai en het Huis van Hillel, was dit een veelbesproken onderwerp. Vanwege de twee scholen van denken, probeerden ze Jezus te vangen tussen de meningen van die twee huizen.
 
Maar Jezus omzeilde de kwestie door naar het begin te gaan in v4-6: "Hebt gij niet gelezen, dat Hij, die hen in het begin gemaakt heeft, hen mannelijk en vrouwelijk gemaakt heeft... opdat zij hun gezinnen zouden verlaten om zich aan elkander vast te klampen en tot één vlees te worden. Wat God heeft samengebracht, laat geen mens scheiden." 
 
Met andere woorden, in antwoord op hun vraag of zij konden scheiden om welke reden dan ook, zei Jezus nee. Het hoogste en beste is dat ze hun hele leven één blijven. "Wat God heeft samengebracht, laat de mens niet scheiden."
 
Echtscheiding wordt gegeven in geval de ene echtgenoot zijn hart verhardt tegen de andere
Maar zij bleven volhouden en vroegen of dat de oorspronkelijke bedoeling was toen God een echtscheiding regelde? Dus Jezus ging in v8 verder dan de geschreven wet, naar het hart van de wet. "Mozes (de wet) gaf de scheidingswet vanwege de hardheid van uw harten. Maar vanaf het begin was het niet zo."
 
Jezus onthult hier de ware bedoeling achter de wet van echtscheiding: Het werd gegeven vanwege de verharding van het hart van de ene echtgenoot tegenover de andere. Onder die voorwaarde, de hardheid van het hart, werd de scheidingswet gegeven. Jezus rechtvaardigde het Huis van Shammai die zei dat echtscheiding alleen was voor ernstige redenen zoals ontucht, misbruik, verlating en dergelijke - waarmee hij aangaf dat hij begreep dat het werd toegestaan voor situaties waarin één echtgenoot zijn hart verhardde tegen de ander.
 
Dit is de reden waarom Paulus later in 1Corintiërs 7:15 zou schrijven dat als een gelovige echtgenoot getrouwd is met een ongelovige die wil scheiden, laat hem dan gaan. Dat geeft aan dat de ongelovige zijn hart had verhard tegen diens echtgenoot, en Paulus zei: laat hem gaan.
 
Het Woord en de Geest zijn het eens
Als we geloven dat de Heilige Geest iets doet in de wereld, dan zullen we het vinden in het Woord. Zo niet, dan is het niet de Heilige Geest. Als we geloven dat iets in het Woord staat, dan zullen we zien dat de Heilige Geest het door de eeuwen heen in het lichaam van Christus eens is met dat begrip, tot in onze tijd.
 
Als het gaat om echtscheiding en wat ik hierboven heb gezegd van wat ik geloof dat het Woord zegt, laat me dit vragen aan diegenen die dit lezen en die getrouwd zijn geweest, gescheiden zijn en misschien hertrouwd: Is de Heer nog steeds bij je zoals Hij daarvoor was? Heeft Hij jou ooit behandeld als een tweederangs burger van het koninkrijk door Zijn Geest aan je te onthouden? (Of hebben de kerk en de kerkcultuur je dat gevoel gegeven?)
 
Dus als wat ik heb gedeeld in evenwicht is, laat me dan diegenen vragen die gescheiden zijn, of gescheiden en hertrouwd: Is de Heilige Geest nog bij je? Zegent Hij je nog steeds? Als het antwoord ja is, dan is dit evenwichtige begrip van het Woord bevestigd door de Heilige Geest in jouw leven.
 
Er zijn er die het Woord anders verstaan, en geloven dat iemand die gescheiden is, onder geen enkele voorwaarde kan hertrouwen. Toch belooft God Israël te hertrouwen in het Nieuwe Verbond. Kunnen wij Zijn voorbeeld niet volgen? Is het niet een bewijs dat God jou niet als een tweederangs burger ziet, als Hij nog steeds met jou is?  Toonde Hij genade en was Zijn aanwezigheid bij je toen je door de scheiding ging? Is Hij nu niet bij jou? Rust dus. Hij heeft vrede met je.
 
Hoe zit het met leiderschap als 'de man van één vrouw', uit 1Timoteüs 3:12?
"Laat de diakenen (dienaren/ministers) de man van één vrouw zijn, die hun kinderen en hun eigen huizen goed besturen."
 
Vanuit dit vers zeggen sommige denominaties en leraren dat als een man gescheiden is, hij (of zij) niet in leiderschap kan zijn. Maar als je die logica doortrekt, betekent dit dat diakenen getrouwd moeten zijn, dus Paulus zou gediskwalificeerd zijn als diaken omdat hij vrijgezel was. Zie je hoe die logica uit elkaar valt?
 
Waar Paulus het over had, was polygamie, wat gebruikelijk was in die tijd. Wat velen in het westen schokt, is te vernemen dat het vandaag de dag nog steeds een probleem is in delen van Afrika, het Midden-Oosten, en India in het bijzonder. In cwowi hebben we vaak te maken met mensen die een vrouw hebben uit een gearrangeerd huwelijk, gesloten toen ze kinderen waren, en ook een vrouw hebben op wie ze als volwassene verliefd zijn geworden. Soms kan het gearrangeerde huwelijk nietig worden verklaard door de familie van de bruid een groot bedrag te betalen, zodat zij hun gezicht kunnen redden en het huwelijkscontract ontbonden kan worden.
 
Ik zou je kunnen vertellen over voormalige Moslims die de laatste jaren tot de Heer zijn gekomen, waaronder één met 17 vrouwen, wat het laatste was wat ik hoorde, en een andere zeer rijke man in het Midden-Oosten met meer dan 35 vrouwen. Ik zou je kunnen vertellen over gearrangeerde huwelijken uit India en delen van Afrika, waarvan sommige goed hebben gewerkt, en andere niet.
 
Deze kwesties van vandaag zijn dus net zo relevant als in de tijd van Paulus, toen hij zei dat als een getrouwde man het leiderschap wil aanvaarden, hij maar één vrouw mag hebben. Nogmaals, het Woord en de Geest zijn het hierover eens, ik zie het bijna maandelijks hier in ons netwerk. Hé mensen, wij zijn alleen maar om de vis te vangen, God is degene die ze schoonmaakt, lol.
 
Samenvatting
Ik hoop dat de lezer Gods genade en barmhartigheid in dit onderwerp ziet, in de onverwachte tragedies van het leven, zoals echtscheiding. Zijn hoogste en beste was, zoals Jezus zei, dat eenmaal verenigd, zij voor het leven zo blijven. Maar toen Hij het huwelijk schiep, moest Hij ook een uitweg bieden. Om het huwelijk te scheppen voor gebrekkige mensen, moest Hij ook een uitweg bieden.
 
In 1Corintiërs 10:13 staat dat God niet zal toestaan dat wij meer beproefd worden dan wij aankunnen, en wanneer die beproeving komt, zal Hij ons een uitweg bieden zodat wij het kunnen volhouden. Soms, zoals Jezus onderwees, als de ene echtgenoot verhard raakt tegen de andere en er geen weg meer terug is, is echtscheiding Gods weg om te ontsnappen. God gaf het omdat Hij liefde is, opdat er een nieuwe start zou zijn, zoals de Mozaïsche wet zegt. (Die Jezus niet kon tegenspreken en ook niet tegensprak)
 
Niets wat Jezus zei was in tegenspraak met de wet van Mozes, die Hij als Christus aan Mozes gaf. Onthoud dat. Jezus spreekt Zichzelf niet tegen, en het NT is gebouwd op het Oude. Een gescheiden paar is vrij om te hertrouwen, zegt de wet van Mozes. Jezus zei dat het niet de oorspronkelijke bedoeling was, maar voorzien vanwege harde harten. Vind daar je vrede in. Rust daarin.
 
Als je Gods 'ontsnapping' hebt moeten gebruiken in een mislukt huwelijk, weet dan dat zoals Christus toen in je was, Hij nu in je is. Niets is minder geworden, niets is afgenomen, geen geestelijke wolk boven je hoofd die jou als 'onrein' markeert. Het bewijs is Zijn voortdurende genade aan jou, Zijn voortdurende aanwezigheid in jouw leven, in jouw hart.
 
Sorry dat dit zo lang was, het is een groot onderwerp. Als je het er niet mee eens bent, geen probleem, laat ons dan verder gaan met de fellowship rond wat en over Wie we het wel eens zijn. Hij aanvaardt ons beiden, maar dit is evenwicht, toepasbaar in het 'echte leven', en bevestigd door Zijn Geest in ons leven.
 Volgende week een nieuw onderwerp van 'Vragen die mij gesteld worden'.
Tot dan,
zegen,
John Fenn/wk/ak
www.cwowi.org en email me op [email protected]
 

0 Comments
    Picture

        John Fenn

    is de stichter van CWOWI.
    Naar NL.Home
    Indien je een abonnement wil op de Weekly Thoughts NL mail

    Archief

    June 2025
    May 2025
    April 2025
    March 2025
    February 2025
    January 2025
    December 2024
    November 2024
    October 2024
    September 2024
    August 2024
    July 2024
    June 2024
    May 2024
    April 2024
    March 2024
    February 2024
    January 2024
    December 2023
    November 2023
    October 2023
    September 2023
    August 2023
    July 2023
    June 2023
    May 2023
    April 2023
    March 2023
    February 2023
    January 2023
    December 2022
    November 2022
    October 2022
    September 2022
    August 2022
    July 2022
    June 2022
    May 2022
    April 2022
    March 2022
    February 2022
    January 2022
    December 2021
    November 2021
    October 2021
    September 2021
    August 2021
    July 2021
    June 2021
    May 2021
    April 2021
    March 2021
    February 2021
    January 2021
    December 2020
    November 2020
    October 2020
    September 2020
    August 2020
    July 2020
    June 2020
    May 2020
    April 2020
    March 2020
    February 2020
    January 2020
    December 2019
    November 2019
    October 2019
    September 2019
    August 2019
    July 2019
    June 2019
    May 2019
    April 2019
    March 2019
    February 2019
    January 2019
    December 2018
    November 2018
    October 2018
    September 2018
    August 2018
    July 2018
    June 2018
    May 2018
    April 2018
    March 2018
    February 2018
    January 2018
    December 2017
    November 2017
    October 2017
    September 2017
    August 2017
    July 2017
    June 2017
    May 2017
    April 2017
    March 2017
    February 2017
    January 2017
    December 2016
    November 2016
    October 2016
    September 2016
    August 2016
    July 2016
    June 2016
    May 2016
    April 2016
    March 2016
    February 2016
    January 2016
    December 2015
    November 2015
    October 2015
    September 2015
    August 2015
    July 2015
    June 2015
    May 2015
    April 2015
    March 2015
    February 2015
    January 2015
    December 2014
    November 2014
    October 2014
    September 2014
    August 2014
    July 2014
    June 2014
    May 2014
    April 2014
    March 2014
    February 2014
    January 2014
    December 2013
    November 2013
    October 2013
    September 2013
    August 2013
    July 2013
    June 2013
    May 2013
    April 2013
    March 2013
    February 2013
    January 2013
    December 2012
    November 2012
    October 2012
    September 2012
    August 2012
    July 2012
    June 2012
    May 2012
    April 2012
    March 2012
    February 2012
    January 2012
    December 2011
    November 2011
    October 2011
    September 2011
    August 2011
    July 2011

    RSS Feed

Church WithOut Walls International.eu (C) 2025
to donate
Photo from widakso