Deze week moet ik iets bekennen. Maar laat me eerst vertellen hoe ik in die situatie verzeild raakte.
Barb en ik vlogen in juli vanuit Billings, Montana om terug te gaan naar Tulsa, we hadden een overstap in Minneapolis. Barb ging bij het raam zitten en ik bij het gangpad. Er kwam een jongeman, achter in de twintig, voor ons zitten bij het raam.
Montana heeft veel ranches en daarom ook veel cowboys, en deze jongeman leek er ook één te zijn, behalve dat hij een baseball pet droeg in plaats van een cowboy hoed. Maar indien je ranches en cowboys kent dan weet je dat cowboys vaak een hoed door een pet vervangen wanneer ze van huis gaan – het schreeuwt dan niet ‘cowboy’ wanneer je in de grote stad bent en ver van de ranch.
Ik bekeek onze vlieg metgezel goed
Hij was zeker en gewis een echte cowboy. Kort haar, netjes getrimd, baseball pet, rond blikje met pruimtabak in zijn broekzak, een schone en nieuwe jeans met een beetje wijd uitlopende pijpen, zodat ze over cowboy laarzen passen. Grote zilveren gesp aan zijn riem, een overhemd met lange mouwen, ook al was het juli. Hij sprak de stewardess aan met ‘mevrouw’. Ja, het was een echte. Ik vroeg me af waarom hij naar Minneapolis ging, maar ik zou snel een antwoord krijgen.
Het spijt me Heer
Dus dat deed ik. Het eerste bericht dat ik zag zei:’Jij hebt altijd kritiek op de manier waarop ik mij kleed. Jij hebt altijd kritiek op mij, waar mijn vrienden bij zijn’. De naam die in het bericht voorkwam was zoiets als ‘Jenny’ en hij antwoordde met ‘Nee, dat doe ik niet, we zullen er over praten als ik aankom’. Ik besefte dat ik een discussie aan het lezen was tussen een vriend en een vriendin. Ik voelde me beschaamd, maar was des te meer nieuwsgierig tezelfdertijd. Ze gebruikten geen afkortingen en symbolen, ze schreven elk woord volledig uit met punten en komma’s, het was een echt sms gesprek en ik schond hun privacy.
Ik zei tegen mezelf zoiets van ‘Je weet dat je zijn berichten niet zou moeten lezen, maar sorry Vader, ik zal voor hem bidden als dat het iets beter maakt, terwijl ik bij mezelf grinnikte bij de onmiddellijke erkenning dat het iets stoms was om te bidden …(voeg een kort gebed in voor Cowboy en Jenny)…daarna ging ik verder met het lezen van hun gesprek.
Cowboy wou het niet loslaten, maar hij ging door met het uitleggen via sms waarom hij zo kritisch was op de kleding van zijn vriendin en waarom hij dat deed waar vrienden bij waren. Hij wist dat binnen 5 minuten de telefoons uit moesten zijn.
Ik zou hem graag willen zeggen dat wanneer je in een gat zit het eerste wat je moet doen in stoppen met graven! Gewoon je verontschuldiging aanbieden, begrijp dat ze onzeker is over jou en haar relatie met jou en hou verder jouw mond, anders staat er niemand om jou op te halen van het vliegveld, knul!
Maar nee hoor, hij moest antwoorden….dus toen bracht ze naar voren hoe kritisch hij is over de dingen die ze zegt, over haar keuze van het restaurant waar ze aten bij hun laatste afspraak – en hij antwoordde dat hij haar gewoon probeerde te helpen en hoe ze over kwam bij andere mensen – en net zoals in WOI een piloot met een oude dubbeldekker werd neergeschoten, kwam hij snel naar beneden.
Al heel snel was ik in zijn wereld, mijn verstand zocht naar antwoorden, wachtend op de reactie van Jenny. Mijn hartslag ging omhoog. Ik probeerde mijn aandacht te richten op het tijdschrift dat je vind in het vliegtuig en deed alsof ik aan het lezen was, maar bleef gluren naar zijn sms-jes….snel Jenny, want ze staan op het punt om de deur dicht te doen!
Ik speelde even met de gedachte om hem op te biechten dat ik meegekeken had en hem advies aan te bieden, maar liet dat idee vallen. De deur van het vliegtuig ging dicht. Alle elektronische apparaten moesten worden uitgezet en opgeborgen. De stoelen moesten rechtop. We leerden voor de zoveelste keer hoe een riem vast en los te maken. En we gingen vliegen.
Nog een biertje mevrouw
Zodra het kon zette hij zijn telefoon weer aan, ik neem aan op vliegtuig stand en dat deed hij. Hij ging de berichten van Jenny nog eens lezen en lezen, ofschoon niet in staat om te ontvangen en te zenden. Hij nam nog eens 3 biertjes gedurende dat proces. Net geland, ging de telefoon weer ‘normaal’ aan en het sms-en begon weer. Ik bad nu meer eerlijk en oprecht voor hem, want ik bedacht dat met 4 biertjes in het vliegtuig en Jenny die hem opwacht en dan het sms-gesprek die ze 2 uur eerder hadden gevoerd, hij echt wel gebed nodig had!
Plaatsvervangend leven
Mijn zonde van het afluisteren/meekijken van de Cowboy en Jenny stond mij toe om plaatsvervangend door hen te leven. Plaatsvervangend wordt gedefinieerd als “Leven als door iemand anders, het niet zelf ervaren, maar de ervaringen van een ander gebruiken als jouw eigen”.
Door hen was ik in staat om ruzies die ik in het verleden had met Barb, toe we in de twintig waren, her te beleven. Ik heb toen geleerd om te stoppen met graven wanneer ik mezelf dieper en dieper in een gat aan het graven was door mijn argumenten….(helaas, ik ben nog steeds aan het leren). Door het lezen van hun sms-jes was ik terug in de tijd toen onze zonen nog kinderen waren.
Ik ben verbonden, daarom ben ik
Mensen hebben plaatsvervangend geleefd sinds Adam en Eva aan tafel zaten om te eten en ze hun kinderen vertelden hoe het was in de Hof van Eden. Het is niet noodzakelijkerwijs een zonde (ofschoon zoals met elk door God gegeven gave, het kan gebruikt worden als zonde). Het is in feite een door God gegeven deel van onze verbeelding. Boeken, films, TV, radio, het Internet en meer, worden aangesloten op onze verbeelding en mensen leven in zekere mate plaatsvervangend als deel van entertainment.
Maar vandaag, met zoveel manieren om contact te hebben met mensen, hebben veel mensen deze zo-nu-en-dan plaatsvervangende momenten genomen en deze veranderd in een leefstijl. Als gevolg daarvan is hun leven “daar ergens” in de cyberwereld, terwijl ze mensen die dicht bij hen zijn negeren. Sommigen zijn zo “daar ergens” dat ze vergeten zijn wie ze zijn, wat hun werkelijke prioriteiten zouden moeten zijn en ze zijn sociale vaardigheden kwijtgeraakt met echte mensen.
God plaatsvervangend ervaren
In een paar jaar tijd zijn we gegaan van slechts 2 uur plaatsvervangend leven op een zaterdag bij een matineefilm naar een plaatsvervangend leven als een leefstijl. Betrokken in levens van mensen door sociale websites, ‘vrienden’, tweets en andere. Onze emoties vloeien net zoals echte relatie, ofschoon we ‘vrienden’ op een afstand kunnen houden. Wij voelen wat zij voelen, wij maken ons zorgen en bidden, wij verheugen ons samen met onze virtuele vrienden. Wij leven plaatsvervangend door hen.
We gaan dan naar de kerk en verwachten God plaatsvervangend te ervaren – door de aanbidding, de prediking of onderwijs, de gehele ervaring. Jammer genoeg ervaren de meesten meer kerk dan ze God ervaren. Dit is het gevolg van het zijn in een ‘plaatsvervangde’ stand. Hun relatie met de Heer wordt hol en ze weten niet waarom. Kerk is verveling, ze weten niet hoe ze verbonden worden in aanbidding, het Woord. Ze voelen Zijn aanwezigheid niet.
Je kunt God niet plaatsvervangend kennen of ervaren
Hun wandel met God heeft dezelfde oppervlakkigheid als hun relatie met hun Facebook vrienden en om dezelfde redenen: Relaties werken het best persoonlijk. Om het anders te zeggen, je kunt een persoon (of God) niet werkelijk kennen indien je ze alleen maar plaatsvervangend ervaart
Dus gaan de mensen op zoek naar de profeet voor een woord. Of naar een dienst waar engelen worden gezien, ze gaan voor ‘kippenvel’ en meer. Dat alles om iets ‘echt’ te ervaren in hun geloofsleven. Christenen waarvan je dacht dat ze solide waren, vragen zich plotseling af of God echt is. Dit komt omdat hun geloof een plaatsvervangend geloof was, ze kenden de Heer niet echt. Ze leefden hun geloofsleven door de ogen en oren en ervaringen van anderen in plaats van dat ze de Heer en de Vader echt kennen.
En daar gaan we volgende week mee verder….voor mijn huiskerk vrienden dit zou een goede studie en gesprek kunnen zijn voor deze week, indien je kiest voor dit onderwerp.
Tot dan, zegen
John Fenn / vertaling WJM