Onderwerping en gezag, 1 van 3:Controleproblemen
Hallo allemaal,
In 1981 werd ik ingehuurd door een campuspastoraat van een universiteit om balans te brengen bij hun personeel en leden. Ze waren betrokken geraakt bij 'The Shepherding Movement'. Dat was een mentorprogramma dat al snel veranderde in een programma waarin kerkleden geen enkele beslissingen konden nemen zonder toestemming van de kerkleiding. Al snel ging er zoveel mis, dat het uit elkaar viel.
Een beetje geschiedenis, want het bestaat vandaag de dag nog steeds in verschillende vormen
De 'sheperding' beweging werd zo overheersend dat sommige kerkleiders mensen vertelden met wie ze moesten trouwen, of dat ze het uit moesten maken met iemand van wie ze hielden omdat 'ze een woord van de Heer hadden', of 'het getuigde niet', en dergelijke dingen waarbij ze zich op God beriepen om hun advies te ondersteunen.
Al snel viel de hele beweging uit elkaar. De bediening van de universiteit en de kerk vielen uit elkaar en daarom vroegen ze mij om evenwicht en balans te brengen. Op nationaal niveau werden veel kerken en individuen verwoest, mensen achterlatend met veel pijn en in verwarring. Velen vielen van de Heer af, veel huwelijken die er nooit hadden mogen zijn, die door manipulatie van oudsten waren gesloten, eindigden in een scheiding.
Die onevenwichtige leer en praktijk leeft nog steeds in veel gemeenten. Zo'n 15 jaar na die universiteitscampusbediening, toen ik bij een megakerk werkte, vroeg een jonge, ongetrouwde vrouw die studeerde aan de Bijbelschool waar ik directeur van was, of ze met me kon praten. Ze voelde zich veroordeeld omdat ze gesproken had met een kerkleider die geen deel uitmaakte van haar gemeente; ze wilde een 'neutraal' iemand om mee te praten over de leer van haar eigen voorganger - ze had hulp nodig.
Vanaf de kansel had haar voorganger gezegd dat iedereen die ergens anders naar de kerk ging, zichzelf openstelde voor aanvallen van de duivel.
Hij had gezegd dat als ze niet elke dienst in zijn kerk aanwezig zouden zijn, ze zichzelf openstelden voor aanvallen van de duivel. Tegenwoordig zien we dit soort dingen ook bij online bedieningen, die mensen vertellen dat als ze zich niet aanmelden voor de volgende bijeenkomst, ze zich openstellen voor de duivel. Als ze geen geld geven aan hun doel, stellen ze zich open voor de duivel. Ze willen toch niet het risico lopen dat ze 'God missen'?, dus kunnen ze maar beter inloggen, anders stellen ze zich open voor de duivel. En nog veel meer van dit soort manipulaties die mensen in angst houden voor zowel God als de duivel.
Maar deze jonge vrouw was van binnen in tweestrijd. Ze wist dat, ook al werd er een beroep op God gedaan door haar voorganger en leiders, er iets niet klopte met het idee dat als ze onder hun 'bedekking' uitkwam, ze zichzelf openstelde voor aanvallen, omdat ze zich realiseerde dat ook zij Christus in zich had. Is Hij niet genoeg? Ze had het gevoel dat er iets niet klopte, konden zij en Christus in haar geen beslissingen voor haar leven nemen? Iets voelde niet goed in haar bij het idee dat ze alle beslissingen moest voorleggen aan de leiding voor toestemming of 'een woordje'.
Ze was begonnen aan een mentorprogramma in haar kerk...
met een ouderling van die gemeente die minstens 20 jaar ouder was dan zij en getrouwd. Het mentorprogramma veranderde in een middel om haar te controleren en ze had het gevoel dat er misschien zelfs een verborgen seksueel motief was voor deze leider om de leiding te nemen over haar beslissingen. Ze wist dat ze gemanipuleerd werd, maar het leiderschap liet altijd hoofdstuk en vers zien, dus ze wilde niet tegen God zondigen of zich openstellen voor de duivel.
Haar verhaal bevat de meeste elementen die we vandaag de dag in kerkmanipulatie zien: God gebruiken om immoreel of onethisch gedrag te rechtvaardigen, controle nemen over de beslissingsbevoegdheid van mensen, de persoon die ze controleren het gevoel geven dat ze God aanstoot geven als ze ongehoorzaam zijn aan hun mentor, en controle hebben over andermans emoties in de naam van God, waardoor lust, fantasie of andere motieven deel uitmaken van de dynamiek tussen mentor en begeleide.
In vroegere en huidige tijden heeft men het over de oudsten die iemand 'bedekken' en over 'verbondsrelaties'. Ik heb gehoord van een 'profetie' over iemand die inhield dat iemand werd verteld 'zo zegt de Heer', maar altijd kwam de profetie van de voorganger of ouderling.
Je wilt God niet missen - op angst gebaseerd
Onderwerping en gezag zijn vaak onderwerpen binnen kleine groepen, altijd opgezet als een piramidestructuur met iemand aan de top die anderen vertelt wat ze wel of niet moeten doen, en die zich altijd op God beroepen in hun advies. (Zie mijn boek Terugkeer van de Eerste Gemeente, voor meer informatie over de piramidestructuur van de auditoriumkerk)
Ik heb veel verhalen gehoord over voorgangers die zeiden dat mensen die 'hun gemeente' verlieten, demonen hebben en iedereen in de kerk werd opgedragen om de voormalige leden te mijden.
Handelde Jezus zo in de evangeliën?
In Johannes 6:66-67, toen Jezus een moeilijk te begrijpen gelijkenis uitsprak die velen beledigde, vroeg Hij aan de 12: "Gaan jullie mij ook verlaten?" Hij zei hen niet wat ze moesten doen, Hij vroeg het gewoon.
Toen de rijke jongeling uit Mattheus 19:16-23 Jezus verliet, rende de Heer toen achter hem aan? In Lucas 9:59-62 zeiden twee mannen dat ze Jezus wilden volgen. De ene zei dat hij eerst een begrafenis wilde bijwonen en de andere zei dat hij eerst naar huis wilde om afscheid te nemen. Ging Jezus achter hen aan? Nee. Hij vertelde gewoon over de kosten van discipelschap en liet hen toen de beslissing nemen.
Jezus is altijd zo. Hij laat ons altijd diep in ons hart de gevolgen zien van elke keuze die we overwegen te maken, en laat ons en Hem in ons dan kiezen. Jezus zei dat de Heilige Geest 'je in alle waarheid zal leiden'. Hij drijft ons niet van achteren met angst als motief. Hij leidt, gaat ons voor en vraagt ons te volgen.
Volgende week zal ik de tekenen van geestelijke manipulatie delen, gekoppeld aan wat de balans is bij elk van die tekenen, zodat we Gods weg kunnen vergelijken met de perversie die de duivel mensen opdringt.
Tot dan, zegen,
John Fenn/wk/ak
http://www.cwowi.org en e-mail me op [email protected]