Dag allemaal,
Ik heb het gehad over hoe je weten kunt of een lering goed of fout is, gebaseerd op de ‘hele raad van God’ en door te kijken naar deze 3 gebieden: is het in overeenstemming met het karakter van Jezus? Komt het overeen met Jezus daden en leven? Kun je het op 2-3 plaatsen in het Woord vinden? En vorige week heb ik het gehad over een vierde gebied: Hoe is het vers in de context door te kijken naar voorafgaande en volgende verzen. Vandaag: De cultuur begrijpen.
Het begrijpen van de cultuur
Sommige eilanden in het Caribisch gebied hebben de reputatie onvriendelijk te zijn tegen toeristen. Men trok deze conclusie, omdat wanneer mensen op cruise boten de eilanden bezochten, de inwoners hen vaak aanstaarden zonder een woord te zeggen. Dit heeft ertoe geleid dat sommige mensen denken dat de inwoners niet van blanke mensen houden, of hen niet mogen omdat ze toerist zijn, of omdat zij wel geld hebben, terwijl dat niet zo is voor de inwoners. Sommige toeristen zeggen zich bedreigd te voelen door het staren en de stilte.
Maar in het boek Caribbean Hiking van O’Keefe, legt hij uit dat de lokale bevolking graag wil dat men eerst tot hen spreekt, dat men verwacht dat bezoekers het initiatief nemen in het groeten en in een conversatie. Eén echtpaar dat een eiland bezocht, wilde dit testen en toen zij voet aan wal zetten zagen zij een groep locale bewoners op een afstand van zo’n 60 meter van hen vandaan. Een bonte verzameling van mannen met dreadlocks, vissers en taxi chauffeurs, die allen intens hen aanstaarden toen ze op de pier liepen.
Toen ze nog slechts zo’n 5 meter van hen verwijderd waren, glimlachte het echtpaar en riep “Goede Morgen allemaal!” de reactie was onmiddellijk: “Morgen, Morgen!” “Yeah mon!” “U een goede dag!” en iedereen lachte breed toen men dit zei.
De reputatie is onterecht, het is een verkeerd begrijpen van de locale cultuur. Maar als een misverstand vaak genoeg herhaald wordt, wordt het voor velen een feit, het wordt ‘waarheid’.
2000 jaar later….de andere wang toekeren?
Eén van de minst begrepen gedeeltes in de Bijbel en daarom verkeerd geleerd, komt uit de Bergrede, en dat misverstand komt door het niet kennen van de cultuur. (Mattheüs 5:38-41)
“Gij hebt gehoord dat er gezegd is: Oog om oog en tand om tand. Maar ik zeg u de boze niet te weerstaan, doch wie u een slag geeft op de rechterwang, keer hem ook de andere toe. En wil iemand met u rechten en uw hemd nemen, laat hem ook uw mantel. En zal iemand u voor een mijl pressen, ga er twee met hem.”
Door het niet begrijpen van het Woord, noch de cultuur, hebben pastors hun gemeenteleden geleerd om een deurmat te worden, allerlei kwaad lijdzaam te gedogen, van oneerlijk ‘christelijke’ zakenmensen tot het leren aan hun kinderen niet voor zichzelf op te komen in school, om te blijven in een huwelijk waar misbruik plaats vindt, en nog veel meer.
Het onderwerp is terugbetaling
In Exodus 21:18-36 vinden we wetten over terugbetaling als het gaat om geweldsdaden. Lezend vanaf vers 22: “Wanneer mannen vechten en één van hen stoot een zwangere vrouw, zodat haar vrucht afgaat, maar zonder ander letsel, dan zal zeker een boete worden geëist; nadat de man van die vrouw hem oplegt; en hij zal het volgens besluit van de rechters geven. Maar indien er een ander letsel is, zult gij geven leven voor leven, oog voor oog, tand voor tand…..”
Dit gedeelte laat allereerst duidelijk zien dat een baby in de baarmoeder leven is, en ten tweede dat de zin ‘oog voor oog en tand voor tand’ gaat over restitutie en het goedmaken als er letsel veroorzaakt is, oog voor oog, tand voor tand.
Dit beperkt, wat bekend staat als ‘schadevergoedingen’ door te zeggen ‘oog voor oog’ in plaats van ‘je hebt mijn oog beschadigd, dus moet hier je hele leven voor betalen.’ Andere teksten beperken evenzo het bedrag dat een dief moet vergoeden, inclusief in Leviticus 6:1-6 het herstel plus 20% rente, en een offer aan de Heer.
Gered, en niet verscheurd
De Bijbel legt zichzelf uit, dus keken we naar het Woord in Exodus, wat laat zien dat ‘een oog voor een oog’ gaat over restitutie, niet over wraak. Toen onze jongste zoon Brian 9 jaar was, zag hij dat een kwaadaardige hond op het punt stond een klein 4 jarig meisje aan te vallen, dat naar de tuin waar de hond aan een ketting lag, was gelopen, en zij was bijna binnen zijn bereik gekomen.
Hij ging tussen het meisje en de hond staan en zorgde ervoor dat ze buiten bereik van de hond was, en redde daarmee misschien wel haar leven, in ieder geval voorkwam hij dat ze vreselijk verwond zou worden. Zelf werd hij wel door de hond gebeten. De rekening van de eerste hulp bedroeg ruim 300 dollar, en we vroegen restitutie van de buren – tand voor tand, beet voor beet – zo te zeggen. (ze weigerden, zeiden dat het de schuld van het meisje was)
Terug naar Mattheüs 5, waar Jezus verder zegt: “Maar ik zeg u de boze niet te weerstaan, doch wie u een slag geeft op de rechterwang, keer hem ook de andere toe en wil iemand met u rechten en uw hemd nemen, laat hem ook uw mantel….”
Het voelt goed jou een klap te geven
In die tijd was een slag in het gezicht een vaak voorkomend vonnis, samen met een kleine boete. De meeste mensen waren rechtshandig, dus een klap op de rechterwang van de gedaagde kwam minder hard aan dan op de linker. Jezus maakt dit punt bij zijn discipelen om aan te geven dat iemand bereid moet zijn om restitutie te geven, dat die persoon het heel graag goed wil maken, zodat je de andere wang aanbiedt als dat die ander voldoening geeft.
Hij vervolgt door te zeggen dat indien jij in de rechtbank bent en het oordeel is tegen jou en er wordt van jou geëist dat jij jouw jas aan de eiser geeft, ga dan verder en doe meer dan wat verlangd wordt door ook jouw winterjas te geven.
De extra mijl
“En dwing iemand jou om één mijl te gaan, ga dan ook een tweede mijl”. Deze gewoonte begon met het Perzische Rijk en ging door in het Griekse en toen in het Romeinse Rijk. De wet bepaalde dat elke boodschapper van de koning het recht van gebruik had (rit) van kameel, ezel of paard voor een afstand gelijk aan ongeveer één mijl (1,6 km). De eigenaar van het dier had het recht om de boodschapper te vergezellen, opdat hij zijn dier weer terug kon krijgen wanneer de boodschapper van dier zou gaan wisselen. Jezus zei een extra mijl te gaan om er zeker van te zijn dat de boodschapper goed werd gediend en alles goed was tussen jou en de boodschapper (Ik behandel dit in mijn serie over de Bergrede deel 2).
Arme voorganger
Indien iemand het Woord waarop Jezus’ bediening was gebaseerd niet goed onderzoekt en niet de cultuur bekijkt van die tijd en dat niet in context plaatst., en dit vervolgens niet afmeet tegenover het hele leven en karakter van Jezus, dan komt zo iemand weg met een lering dat christenen een deurmat moeten zijn voor anderen om van te profiteren of om te misbruiken. Dat is duidelijk NIET wat Jezus leert.
Je wilt zou graag de dingen goed maken dus bied je aan om een extra klap te geven, maar hierna moet die persoon zijn eigen hart beoordelen, want jij hebt jouw deel gedaan. Indien de uitspraak tegen jou eist dat jij jouw favoriete jack geeft, wees dan ook bereid om jouw favoriete jas te geven – maar niet jouw hele garderobe. Ze zullen met hun eigen hart in het reine moeten komen, want jij hebt jouw deel gedaan om met hen vrede te krijgen.
Indien jij een extra mijl gaat met iemand, keer dan om en neem jouw dier met je mee, want ze zullen zelf hun eigen lastdier daar vandaan moeten nemen en afrekenen met hun eigen gebrek aan planning of luiheid. Jij hebt meer gedaan dan wat de Heer beveelt – de rest is aan hen.
De context bevestigt het juiste begrip want Jezus vervolgt: “Geef aan wie iets van je vraagt, en keer je niet af van wie geld van je wil lenen. Jullie hebben gehoord dat gezegd werd: “Je moet je naaste liefhebben en je vijand haten.” En ik zeg jullie: heb je vijanden lief en bid voor wie jullie vervolgen”. Doe goed voor diegenen die jou gebruiken en jou vervolgen (zie bovenstaande voorbeelden) opdat jij mag zijn als jouw Vader in de hemel, want Hij laat de zon schijnen en de regen vallen op de rechtvaardigen en onrechtvaardigen zonder discriminatie of vooroordeel…”.
Het is duidelijk dat het over christelijk karakter gaat en over dat we er alles aan moeten doen om dingen in orde te maken, om in vrede met elkaar te leven. Om ieder even lief te hebben zonder discriminatie of vooroordeel. Hierbij plaatsen we grenzen tot hoever wij moeten gaan in onze inspanningen om vrede te maken met hen. Jezus zegt “Doe wat jij kunt doen, maar buiten dat is het zo dat zij op hun eigen twee voeten moeten staan. Dat is christelijke liefde
En dat leidt tot…
Wanneer je eenmaal de Bergrede begrijpt, waar Jezus Zijn kernboodschap neerlegt, dan vallen andere gedeelten ook op hun plaats. Veel voorgangers bijvoorbeeld zeggen dat men ex-leden moet mijden die de kerk hebben verlaten. Ze halen dan Matt.18:15-20 aan waar Jezus zegt een broeder die weigert vrede te sluiten te behandelen als een ‘heiden en tollenaar”.
Veel voorgangers hebben de gemeenten verteld om voormalige leden te mijden en te verachten, door te zeggen dat Jezus dat heeft gezegd. Maar een paar hoofdstukken daarvoor zegt Jezus dat we in liefde moeten wandelen (Woord), en als we het karakter van Jezus begrijpen (de herder die achter de eenzame verloren schapen aangaat).en wanneer we dat in de context en cultuur plaatsen, zien we dat de manier waarop we zondaar en tollenaar moeten behandelen, is door hen lief te hebben. We moeten hen behandelen zoals onze Vader dat doet, die de zon laat schijnen en het laat regenen over de rechtvaardigen en onrechtvaardigen zonder discriminatie en vooroordeel.
Dit juiste begrip wordt geverifieerd omdat in de volgende verzen Jezus zegt dat die 2 of 3 mannen die naar de man toe gingen om vrede te sluiten, nu samen zijn in de Naam van Jezus en bidden voor hem en de Heer zegt in het midden te zijn van diegenen die overeenstemming zijn voor het herstel van de man en zijn ziel!
Is dit begrijpen niet consistent met het leven van Jezus? Consistent met het geheel van de evangeliën? Consistent met cultuur, context en de rest van het Woord? Op die manier vind je de hele raad Gods als het gaat over een lering…volgende week: het onderscheiden van Zijn raad wanneer er geen ‘hoofdstuk en vers’ is…
Zegen,
John Fenn / vertaling WJM
www.supernaturalhousechurch.org
Ik heb het gehad over hoe je weten kunt of een lering goed of fout is, gebaseerd op de ‘hele raad van God’ en door te kijken naar deze 3 gebieden: is het in overeenstemming met het karakter van Jezus? Komt het overeen met Jezus daden en leven? Kun je het op 2-3 plaatsen in het Woord vinden? En vorige week heb ik het gehad over een vierde gebied: Hoe is het vers in de context door te kijken naar voorafgaande en volgende verzen. Vandaag: De cultuur begrijpen.
Het begrijpen van de cultuur
Sommige eilanden in het Caribisch gebied hebben de reputatie onvriendelijk te zijn tegen toeristen. Men trok deze conclusie, omdat wanneer mensen op cruise boten de eilanden bezochten, de inwoners hen vaak aanstaarden zonder een woord te zeggen. Dit heeft ertoe geleid dat sommige mensen denken dat de inwoners niet van blanke mensen houden, of hen niet mogen omdat ze toerist zijn, of omdat zij wel geld hebben, terwijl dat niet zo is voor de inwoners. Sommige toeristen zeggen zich bedreigd te voelen door het staren en de stilte.
Maar in het boek Caribbean Hiking van O’Keefe, legt hij uit dat de lokale bevolking graag wil dat men eerst tot hen spreekt, dat men verwacht dat bezoekers het initiatief nemen in het groeten en in een conversatie. Eén echtpaar dat een eiland bezocht, wilde dit testen en toen zij voet aan wal zetten zagen zij een groep locale bewoners op een afstand van zo’n 60 meter van hen vandaan. Een bonte verzameling van mannen met dreadlocks, vissers en taxi chauffeurs, die allen intens hen aanstaarden toen ze op de pier liepen.
Toen ze nog slechts zo’n 5 meter van hen verwijderd waren, glimlachte het echtpaar en riep “Goede Morgen allemaal!” de reactie was onmiddellijk: “Morgen, Morgen!” “Yeah mon!” “U een goede dag!” en iedereen lachte breed toen men dit zei.
De reputatie is onterecht, het is een verkeerd begrijpen van de locale cultuur. Maar als een misverstand vaak genoeg herhaald wordt, wordt het voor velen een feit, het wordt ‘waarheid’.
2000 jaar later….de andere wang toekeren?
Eén van de minst begrepen gedeeltes in de Bijbel en daarom verkeerd geleerd, komt uit de Bergrede, en dat misverstand komt door het niet kennen van de cultuur. (Mattheüs 5:38-41)
“Gij hebt gehoord dat er gezegd is: Oog om oog en tand om tand. Maar ik zeg u de boze niet te weerstaan, doch wie u een slag geeft op de rechterwang, keer hem ook de andere toe. En wil iemand met u rechten en uw hemd nemen, laat hem ook uw mantel. En zal iemand u voor een mijl pressen, ga er twee met hem.”
Door het niet begrijpen van het Woord, noch de cultuur, hebben pastors hun gemeenteleden geleerd om een deurmat te worden, allerlei kwaad lijdzaam te gedogen, van oneerlijk ‘christelijke’ zakenmensen tot het leren aan hun kinderen niet voor zichzelf op te komen in school, om te blijven in een huwelijk waar misbruik plaats vindt, en nog veel meer.
Het onderwerp is terugbetaling
In Exodus 21:18-36 vinden we wetten over terugbetaling als het gaat om geweldsdaden. Lezend vanaf vers 22: “Wanneer mannen vechten en één van hen stoot een zwangere vrouw, zodat haar vrucht afgaat, maar zonder ander letsel, dan zal zeker een boete worden geëist; nadat de man van die vrouw hem oplegt; en hij zal het volgens besluit van de rechters geven. Maar indien er een ander letsel is, zult gij geven leven voor leven, oog voor oog, tand voor tand…..”
Dit gedeelte laat allereerst duidelijk zien dat een baby in de baarmoeder leven is, en ten tweede dat de zin ‘oog voor oog en tand voor tand’ gaat over restitutie en het goedmaken als er letsel veroorzaakt is, oog voor oog, tand voor tand.
Dit beperkt, wat bekend staat als ‘schadevergoedingen’ door te zeggen ‘oog voor oog’ in plaats van ‘je hebt mijn oog beschadigd, dus moet hier je hele leven voor betalen.’ Andere teksten beperken evenzo het bedrag dat een dief moet vergoeden, inclusief in Leviticus 6:1-6 het herstel plus 20% rente, en een offer aan de Heer.
Gered, en niet verscheurd
De Bijbel legt zichzelf uit, dus keken we naar het Woord in Exodus, wat laat zien dat ‘een oog voor een oog’ gaat over restitutie, niet over wraak. Toen onze jongste zoon Brian 9 jaar was, zag hij dat een kwaadaardige hond op het punt stond een klein 4 jarig meisje aan te vallen, dat naar de tuin waar de hond aan een ketting lag, was gelopen, en zij was bijna binnen zijn bereik gekomen.
Hij ging tussen het meisje en de hond staan en zorgde ervoor dat ze buiten bereik van de hond was, en redde daarmee misschien wel haar leven, in ieder geval voorkwam hij dat ze vreselijk verwond zou worden. Zelf werd hij wel door de hond gebeten. De rekening van de eerste hulp bedroeg ruim 300 dollar, en we vroegen restitutie van de buren – tand voor tand, beet voor beet – zo te zeggen. (ze weigerden, zeiden dat het de schuld van het meisje was)
Terug naar Mattheüs 5, waar Jezus verder zegt: “Maar ik zeg u de boze niet te weerstaan, doch wie u een slag geeft op de rechterwang, keer hem ook de andere toe en wil iemand met u rechten en uw hemd nemen, laat hem ook uw mantel….”
Het voelt goed jou een klap te geven
In die tijd was een slag in het gezicht een vaak voorkomend vonnis, samen met een kleine boete. De meeste mensen waren rechtshandig, dus een klap op de rechterwang van de gedaagde kwam minder hard aan dan op de linker. Jezus maakt dit punt bij zijn discipelen om aan te geven dat iemand bereid moet zijn om restitutie te geven, dat die persoon het heel graag goed wil maken, zodat je de andere wang aanbiedt als dat die ander voldoening geeft.
Hij vervolgt door te zeggen dat indien jij in de rechtbank bent en het oordeel is tegen jou en er wordt van jou geëist dat jij jouw jas aan de eiser geeft, ga dan verder en doe meer dan wat verlangd wordt door ook jouw winterjas te geven.
De extra mijl
“En dwing iemand jou om één mijl te gaan, ga dan ook een tweede mijl”. Deze gewoonte begon met het Perzische Rijk en ging door in het Griekse en toen in het Romeinse Rijk. De wet bepaalde dat elke boodschapper van de koning het recht van gebruik had (rit) van kameel, ezel of paard voor een afstand gelijk aan ongeveer één mijl (1,6 km). De eigenaar van het dier had het recht om de boodschapper te vergezellen, opdat hij zijn dier weer terug kon krijgen wanneer de boodschapper van dier zou gaan wisselen. Jezus zei een extra mijl te gaan om er zeker van te zijn dat de boodschapper goed werd gediend en alles goed was tussen jou en de boodschapper (Ik behandel dit in mijn serie over de Bergrede deel 2).
Arme voorganger
Indien iemand het Woord waarop Jezus’ bediening was gebaseerd niet goed onderzoekt en niet de cultuur bekijkt van die tijd en dat niet in context plaatst., en dit vervolgens niet afmeet tegenover het hele leven en karakter van Jezus, dan komt zo iemand weg met een lering dat christenen een deurmat moeten zijn voor anderen om van te profiteren of om te misbruiken. Dat is duidelijk NIET wat Jezus leert.
Je wilt zou graag de dingen goed maken dus bied je aan om een extra klap te geven, maar hierna moet die persoon zijn eigen hart beoordelen, want jij hebt jouw deel gedaan. Indien de uitspraak tegen jou eist dat jij jouw favoriete jack geeft, wees dan ook bereid om jouw favoriete jas te geven – maar niet jouw hele garderobe. Ze zullen met hun eigen hart in het reine moeten komen, want jij hebt jouw deel gedaan om met hen vrede te krijgen.
Indien jij een extra mijl gaat met iemand, keer dan om en neem jouw dier met je mee, want ze zullen zelf hun eigen lastdier daar vandaan moeten nemen en afrekenen met hun eigen gebrek aan planning of luiheid. Jij hebt meer gedaan dan wat de Heer beveelt – de rest is aan hen.
De context bevestigt het juiste begrip want Jezus vervolgt: “Geef aan wie iets van je vraagt, en keer je niet af van wie geld van je wil lenen. Jullie hebben gehoord dat gezegd werd: “Je moet je naaste liefhebben en je vijand haten.” En ik zeg jullie: heb je vijanden lief en bid voor wie jullie vervolgen”. Doe goed voor diegenen die jou gebruiken en jou vervolgen (zie bovenstaande voorbeelden) opdat jij mag zijn als jouw Vader in de hemel, want Hij laat de zon schijnen en de regen vallen op de rechtvaardigen en onrechtvaardigen zonder discriminatie of vooroordeel…”.
Het is duidelijk dat het over christelijk karakter gaat en over dat we er alles aan moeten doen om dingen in orde te maken, om in vrede met elkaar te leven. Om ieder even lief te hebben zonder discriminatie of vooroordeel. Hierbij plaatsen we grenzen tot hoever wij moeten gaan in onze inspanningen om vrede te maken met hen. Jezus zegt “Doe wat jij kunt doen, maar buiten dat is het zo dat zij op hun eigen twee voeten moeten staan. Dat is christelijke liefde
En dat leidt tot…
Wanneer je eenmaal de Bergrede begrijpt, waar Jezus Zijn kernboodschap neerlegt, dan vallen andere gedeelten ook op hun plaats. Veel voorgangers bijvoorbeeld zeggen dat men ex-leden moet mijden die de kerk hebben verlaten. Ze halen dan Matt.18:15-20 aan waar Jezus zegt een broeder die weigert vrede te sluiten te behandelen als een ‘heiden en tollenaar”.
Veel voorgangers hebben de gemeenten verteld om voormalige leden te mijden en te verachten, door te zeggen dat Jezus dat heeft gezegd. Maar een paar hoofdstukken daarvoor zegt Jezus dat we in liefde moeten wandelen (Woord), en als we het karakter van Jezus begrijpen (de herder die achter de eenzame verloren schapen aangaat).en wanneer we dat in de context en cultuur plaatsen, zien we dat de manier waarop we zondaar en tollenaar moeten behandelen, is door hen lief te hebben. We moeten hen behandelen zoals onze Vader dat doet, die de zon laat schijnen en het laat regenen over de rechtvaardigen en onrechtvaardigen zonder discriminatie en vooroordeel.
Dit juiste begrip wordt geverifieerd omdat in de volgende verzen Jezus zegt dat die 2 of 3 mannen die naar de man toe gingen om vrede te sluiten, nu samen zijn in de Naam van Jezus en bidden voor hem en de Heer zegt in het midden te zijn van diegenen die overeenstemming zijn voor het herstel van de man en zijn ziel!
Is dit begrijpen niet consistent met het leven van Jezus? Consistent met het geheel van de evangeliën? Consistent met cultuur, context en de rest van het Woord? Op die manier vind je de hele raad Gods als het gaat over een lering…volgende week: het onderscheiden van Zijn raad wanneer er geen ‘hoofdstuk en vers’ is…
Zegen,
John Fenn / vertaling WJM
www.supernaturalhousechurch.org
RSS Feed