Vorige week heb ik gedeeld hoe Jezus met genade en waarheid kwam; genade is een kwaliteit van Gods hart, en waarheid is het uitwandelen van die genade – belichaamd in de persoon van Jezus Christus. Deze genade en waarheid stromen dan naar ons toe, omdat wij in Hem zijn en Hij in ons.
Ik heb het gehad over de kwaliteiten van genade, inclusief het feit dat genade onderwijst, dat genade altijd een doel heeft, en dat genade het hart vaststelt.
Verantwoording en genade
De rode draad die je bij veel hyper-genade gelovigen ziet, gaat over gebrek aan verantwoording. Of dat nu gaat over ultieme rechtvaardigheid – iedereen komt uiteindelijk in de hemel – of over geloven dat zonde niet bestaat, zodat je kunt doen wat je wilt, of iets er tussenin zoals het selectief weglaten van delen uit de Bijbel zodat het past in hun eigen geloofssysteem (zoals 1 Johannes of de evangeliën) – de rode draad die we bij dit alles zien, is geen verantwoordingsplicht willen hebben.
En sommigen gaan de andere kant op, en zien alles wat geen genade is, als ‘de wet’ en daarom zijn ze niet onder iemands gezag, want alles of iedereen die hen het idee geeft dat iets neigt naar wetticisme, is voor hen iets om te corrigeren, weg gejoeld te worden, of om hard van weg te lopen.
Er is echter geen genade zonder verantwoordelijkheid. Net zoals waarheid, onderwijs, doel, en het vaststellen van het hart ‘ingebed’ en een deel van genade zijn, zo is dat ook met verantwoording. Dit is eenvoudig te zien in het natuurlijke, dus laat ik wat voorbeelden geven.
Vaste verkering?
De zomer dat ik 16 werd, 1974, begonnen Barb en ik met elkaar om te gaan. Tegen de tijd dat de school weer begon en zij naar een grote school in de stad zou gaan, met meer dan 900 kinderen, en ik naar een dorpsschool met 200 leerlingen, wilde ik ‘vaste verkering’ hebben, zodat de jongens in haar school zouden weten dat zij ‘voorzien’ was. Dat was tenminste een deel van mijn motief – het belangrijkste motief was dat ik tot over mijn oren verliefd was op haar en vice versa – maar om dat te beschermen…
Ik was zo nerveus als een kever in een veld met kippen toen we in mijn auto zaten en ik struikelde over 6 kleine woorden, en probeerde die in de juiste volgorde te zeggen: “Wil je vaste verkering met mij?” Op de één of andere manier rolden de woorden ‘wil’ en ‘mij’ en ‘verkering’ verkeerd uit mijn mond, maar Barb, die door had wat ik probeerde te zeggen, terwijl ze naar mijn nieuwe ring keek, nam de ring uit mijn handen en zei: “Je wilt verkering met mij, John, is dat wat jij probeert te zeggen?” Ondertussen zat mijn ring al aan haar vinger – ik denk dat dit een ja was! Zij is altijd al direct geweest…lol
Vaste verkering hebben was genade. Beiden voelden we dat we een speciaal iemand ontmoet hadden en misschien was het wel de ware. We ‘mochten’ elkaar genoeg om exclusief te zijn – die ring om haar vinger was een teken voor andere jongens op die grote middelbare school – handen af, zij behoort bij iemand anders. Soms droeg ze de ring als een ketting, maar het was een teken van genade – en verantwoording.
Binnen die genade waren we beiden op onze school actief. We gingen met veel verschillende studenten om, jongens zowel als meisjes. Genade heeft veel vrijheid in zich. Maar genade kent grenzen, want er zijn geen voorbeelden van genade zonder verantwoording, noch in het leven, noch in de Bijbel.
ALS zij of ik ontrouw geweest zouden zijn aan de genade die we elkaar in ons hart gaven, zou er een grote ‘scene’, een gigantische ruzie, plaatsgevonden hebben – omdat genade verantwoording kent. Zou één van ons ontrouw worden aan onze ‘vaste’ verkering, dan zou dat pijn gedaan hebben! Genade vraagt om verantwoordelijk uitgewandeld te worden.
Opa’s Volkswagen
Mijn grootvader bezat een Volkswagen Kever uit 1967, en al klinkt dat misschien oud, de auto was in de winter van 1974/75 slechts 7 jaar oud. Mijn krenterige grootvader was een dokter en woonde 3 rijen huizen van het ziekenhuis af en een paar kilometer van zijn kantoor – dus had de VW nog weinig kilometers op de teller. Toen hij met pensioen ging, en zijn gezondheid minder werd, zodanig dat hij niet meer kon rijden, erfde mijn moeder de VW, maar ik reed ermee wanneer ik de kans kreeg. Het was een leuke auto! Het was genade dat mijn moeder mij toestemming gaf met de auto te rijden, en het gaf mij als gevolg daarvan veel vrijheid.
Maar hier is de ‘waarheid’ kant van genade, het verantwoordelijk uitwandelen van die genade. De winters van ‘74/75 en ‘75/76 gaven voldoende gelegenheid voor Barb en mij om de auto te nemen, en daarmee te glijden bij het parkeerterrein rondom mijn school, omdat daar lekker veel sneeuw en ijs lag. Met een snelheid van zo’n 50 kilometer reden we het ijs op en daarna was het nog slechts een kwestie van het wiel draaien en op de rem trappen, of juist wat gas geven, om rond te draaien als een Olympische schaatser.
Ik deed veel ervaring op en werd zelfs kundig in het rijden op ijs en leerde hoe een auto zich gedraagt in die omstandigheden. Maar het eindigde zo: Terwijl ik op een keer zijwaarts gleed met ongeveer 50 kilometer per uur, raakte ik van het ijs af. De wielen raakten de bestrating en opa’s auto was ineens op 2 wielen, wat een eeuwigheid leek te duren.
Barb schreeuwde, mijn leven zag ik als een film aan mij voorbijgaan – ik was jong, dus was het een korte show – maar nog steeds weet ik dat ik dacht dat ik nooit aan mijn opa en mijn moeder zou kunnen verklaren hoe het kwam dat de auto er als een hardgekookt ei dat gepeld gaat worden, uitzag. Ik dacht aan Barb en hoe haar hoofd de zijkant van de auto zou raken – en net zo plotseling landden we hard, in een noodstop, op alle 4 de banden.
Ik had de grenzen van genade bereikt. Ik was het feit vergeten dat het rijden in opa’s auto ook verantwoording inhield aan opa en moeder – tot dat moment was ik jong genoeg om alleen aan de vrijheid van genade te denken.
Genade in het natuurlijke komt allereerst van de Vader
Zoals we hierboven voorbeelden van genade hebben gezien, zo kunnen we ook de geestelijke bronnen van genade herleiden – zoals ouders die van hun kinderen houden omdat die liefde lang geleden ontstond in de liefde van de Vader voor Zijn Zoon en geestelijke kinderen. Op dezelfde manier is de oorsprong van genade in het natuurlijke, te vinden in de onzichtbare wereld van de Vader.
Als jij een baan aangeboden krijgt, is dat genade. Maar genade kent verwachtingen en verantwoordelijkheid – je kunt maar beter goed werk leveren anders wordt die genade voor jou om daar te werken, ingetrokken. Je koopt een huis of een auto met een lening, of een hypotheek, en dat is genade. Maar als je de betalingen niet doet, wordt die genade ingetrokken en ben jij verantwoordelijk voor het hele bedrag.
Wat Jezus bedoelde toen Hij zei dat Hij kwam om de wet te vervullen
Jezus zei in Mattheüs 5:17 dat Hij niet is gekomen om de wet of de profeten te ontbinden, maar om te vervullen. Hij vertelde het op zo’n manier dat het voor ons makkelijk te begrijpen is.
Die auto of dat huis kopen met een lening, is als het zijn onder de wet. Binnen die wet is grote genade – je kunt met die auto rijden of wonen in dat huis en het je eigen noemen, zolang je de betalingen doet. De andere kant van de wet is als die persoon de betalingen niet nakomt.
In mij voorbeeld zijn de betalingen voor de auto of het huis, als de Oud Testamentische offers en andere verplichtingen die men had om in goede relatie met God te blijven – of met het autobedrijf, of de hypotheek maatschappij – zoals het huis behouden, de zekerheid hebben dat de hypotheek verstrekker zijn geld ontvangt, enzovoorts.
Maar als je de auto afbetaald hebt, of dat huis, wat gebeurt er met het contract? Wat gebeurt er met de hypotheekpapieren of papieren van de lening, die je al die jaren bij je administratie had liggen? Wat gebeurt ermee nu je het afbetaald hebt? Nu zijn ze van jou. Je hebt de lening niet weggedaan, alsof het nooit bestaan heeft – je bent de eigenaar geworden van die papieren.
Wat nu?
Nu zouden sommigen in hyper-genade kunnen zeggen dat ik correct ben – nu ik de eigenaar ben geworden, ben ik niet langer gebonden aan die contracten – en dat is juist. Dat wordt gebruikt om bijvoorbeeld, de hel, of 1 Joh. 1:9, of niet verantwoording schuldig zijn, geen zonden meer belijden, enzovoorts, te rechtvaardigen.
Maar de realiteit is dat nu jij die auto bezit, of dat huis, jij KUNT doen wat je ermee wilt doen – rijd de auto aan flarden, brandt het huis af, wat je maar wilt. Dat zou je KUNNEN doen. Maar de grotere waarheid is, nu jij de eigenaar bent geworden, dat je een verantwoordelijkheid hebt om een goede rentmeester van de auto of dat huis te zijn, omdat er een grote prijs voor betaald is, en er veel offers gebracht zijn.
Zeker, je KUNT jouw huis in de brand steken, en je KUNT je auto met opzet in de prak rijden – maar dat onteert de betaalde prijs, het feit dat je nu iets bezit dat waard is om voor te leven en voor te zorgen. Iemand die verantwoordelijk is zal goed zorg dragen voor zijn auto of huis, en nu het helemaal van hemzelf is, zelfs nog meer.
Romeinen 6
Paulus zegt het zo, in Romeinen 6:1-2:
“Mogen wij bij de zonde blijven, opdat de genade toeneme?” En zijn antwoord is: “Volstrekt niet! Immers, hoe zullen wij, die der zonde gestorven zijn, nog daarin leven?”
En daar gaat het om – genade kan omgezet worden in een vergunning voor zonde, zoals Judas 4 zegt dat sommigen doen, of genade kan gebruikt worden om verder te komen in geloof, om uit de zonde te stappen – en zoals we vorige week zagen, doet genade dit door ons te onderwijzen goddeloosheid te vermijden en het leert ons wat we in Christus hebben, en het laat altijd het doel zien wat de Vader heeft, terwijl genade ons verzekerd.
Modern Gnosticisme
In de tijd dat het Nieuwe Testament werd geschreven, kwam het hyper-genade onderwijs veelvuldig voor, net als vandaag. In feite, 1 Johannes en Jacobus en veel van wat Paulus schreef, werd geschreven om hyper-genade tegen te gaan – en net zoals vandaag de dag, wilden ook velen deze gedeeltes/boeken schrappen uit het Nieuwe Testament.
De hyper-genade lering is wat we ook wel Gnosticisme noemen. De naam komt van het Griekse ‘gnosis’ wat betekent ‘te kennen.’ Maar ‘te kennen’ zegt het niet accuraat genoeg. In het Engels kunnen we zeggen dat we iets kennen, zonder het persoonlijk ervaren te hebben, zoals ‘Ik ken Nigeria, dat ligt in Afrika’ zonder daar ooit geweest te zijn.
Gnosis is gebaseerd op persoonlijke kennis – ‘Ik weet dat Nigeria in Afrika ligt en ik ben daar geweest’.
Dat wil zeggen dat Gnosticisme gebaseerd is op een mystieke kennis die de aanhangers beweren te hebben – zij WETEN het beter dan jij, hebben een hogere kennis. Gnostici uit de eerste eeuw geloofden dat het lichaam van nature slecht is en weer naar de aarde terugkeert. En daar Christus in jouw geest woont, kun je doen wat je wil met je lichaam, omdat het toch weer gewoon stof wordt.
Dat is de geest achter de moderne hyper-genade lering – Christus woont in jou, en alle andere dingen zijn niet belangrijk, dus leef zoals je wilt en het is oké.
Dank je!
Ik houd van geschiedenis, en ik geniet van levende geschiedenis musea. Dus als ik iemand tegenkom die verstrikt is in hyper-genade, of ik hoor van iemand, is het alsof ik terug in de tijd kijk en dezelfde dwaling tegenkom waar Paulus, Jacobus en Johannes tegen schreven – zo’n iemand lijkt een levend museum te zijn, die zich gewillig overgeeft aan een erg oude geest die zich vermomt als de Heilige Geest. En ik verwonder mij daarover, en het bedroeft mij, en ik leer.
Ik heb te doen met hen die genade gebruiken als een middel ter rechtvaardiging om niet in Christus op te groeien. Ze missen zoveel leven in Christus. Ik denk dat één van de redenen dat mensen hun zonde rechtvaardigen, is omdat de traditionele kerk hen ‘kerk’ ervaringen heeft gegeven, maar geen ‘God’ ervaringen. Want Hem te kennen is dat je al het andere schade acht, en als Hem wilt zijn.
Als we kunnen begrijpen…
Dus als we kunnen begrijpen dat genade in het natuurlijke een ingebouwde verantwoordelijkheid kent – de genade van relaties, de genade een baan te hebben, de genade een auto te mogen besturen, of een huis te bezitten – en de andere kant van verantwoordelijkheid in relaties, op het werk, in het hebben van een auto of een huis, waarom dan verliezen mensen hun gezond verstand als het op geestelijk onderwijs aankomt?
Genade geeft kracht…de Geest der Waarheid woont binnenin. Als je zondigt en je voelt dat verdriet van binnen, biedt excuses aan, doe niet of die zonde niet gebeurd is, of niet bestaan heeft.
En dat brengt mij tot het onderwerp voor de volgende week…als Christenen sterven met onopgeloste zonden.
Tot dan! Zegen,
John Fenn/vertaling AHJ
www.cwowi.org