Rosh haShanah – Deel 5, Yom Kippoer en de 2 bokken.
Dag allemaal,
Toen ik opgroeide, was één van mijn broers de zondebok; hij kreeg van mijn vader overal de schuld van. Gedeeltelijk kwam dat omdat ze zo op elkaar leken qua persoonlijkheid en deels omdat onze vader de problemen waar hij mee worstelde, op mijn broer projecteerde, zodat hij altijd de ergste straf leek te krijgen. Maar waar komt het woord ‘zondebok’ nu eigenlijk vandaan? Waarom wordt dit woord zelfs vandaag nog gebruikt om iemand te beschrijven die de schuld op zich geschoven krijgt?
Dit is waar het vandaan kwam
In oktober 1536 werd de Engelsman William Tyndale geëxecuteerd; vastgebonden aan een paal en gewurgd tot de dood erop volgde. Daarna werd zijn lichaam verbrand. De misdaad waar hij van werd beschuldigd door koning Henry VIII, was ketterij – een protestant zijn. In die tijd was het vertalen van de Schrift naar het Engels strafbaar en kon men daar de doodstraf voor krijgen, dus zijn Bijbel uit 1530, vertaald naar alledaags Engels, maakte hem een getekend man. Interessante opmerking: Zijn Bijbel uit 1530 was de eerste Engelse Bijbel die de naam ‘Jehovah’ voor God gebruikte.
Zijn gebed was dat de ogen van de koning van Engeland geopend zouden worden en minder dan 2 jaar later autoriseerde koning Henry de ‘Great Bible’ voor de Kerk van Engeland, wat grotendeels Tyndale’s Bijbel was. Ironisch, zo’n 70 jaar later, bij het uitkomen van de King James Bible (KJV), werd bekend dat de 54 geleerden die de KJV geschreven hadden, veel uit de Tyndale’s Bible overgenomen hadden.
Maar 6 jaar voor zijn dood, in 1530, heeft de Tyndale’s Bible 1 woord in de Engelse taal gebracht dat tot vandaag de dag gebruikt wordt en wat relevant is voor deze discussie: Zondebok.
Oorspronkelijk was het ‘ontsnapte bok,’ van het Hebreeuwse woord ‘azazel’ in Leviticus 16:8, wat ‘de bok die vertrekt’ betekent of ‘degene die met de zonden vertrekt.’ Later werd het woord ‘ontsnapte bok’ veranderd naar ‘zondebok’ en vandaag weet men dat het woord betekent dat iemand ergens de schuld van krijgt en bestraft wordt voor wat er verkeerd gaat – de zondebok.
De Verzoendag – Yom Kippoer
Het offer van Jezus aan het kruis wordt afgebeeld door 2 bokken op de Verzoendag. Geen lammeren, maar bokken. Ik heb het gehad over hoe Yom Kippoer een type is van de wederkomst van Jezus, wat ook zo is. Daarentegen is Pasen (lam) en ongezuurd brood in de lente een type van Zijn zondeloos offer en het ‘voorbijgaan’ van onze zonden. Het herfstfeest Yom Kippoer spreekt over het einde van de zonde. Dit is het moment dat iedereen en alles voor God komt te staan om rekenschap van hun leven te geven. Bij Zijn wederkomst betekent dit het einde van de regering van de mens en de fysieke en letterlijke start van de regering van God op aarde.
Leviticus 16:11-14 vertelt dat de hogepriester een stier offert voor zijn eigen zonden en daarna reukwerk in het Heilige der Heilige brengt, zodat de rook van het reukwerk* het verzoendeksel bedekt – de plek van Gods aanwezigheid. Zelfs 400 jaar later kende David God als ‘Degene die tussen de cherubs woont** - de gouden cherubs die bovenop het Ark des Verbond zitten, op het verzoendeksel. *Openbaring 5:8, het reukwerk zijn ‘de gebeden van de heiligen’. **2 Samuël 6:2
Nadat de zonden van de priester waren vergeven, kon hij de mensen vertegenwoordigen. Er werden 2 bokken gebruikt: De bok voor het schuldoffer en de zondebok. Beide zijn voorbeelden van het werk van Jezus op het kruis en Zijn dubbele aard: God werd mens.
“Dan zal hij de bok van het zondoffer, voor het volk bestemd, slachten en zijn bloed naar binnen, achter het voorhangsel brengen…zo zal hij verzoening doen over het heiligdom om de onreinheden der Israëlieten en om hun overtredingen in al hun zonden…” Leviticus 16:15-16
Merk dit op
Het idee dat God wil dat het heiligdom door bloed gereinigd wordt, is voor veel christenen een vreemd idee. De implicatie is dat de hemel zelf reiniging nodig heeft, dat de hemel of God op de één of andere manier door de zonden van Zijn volk besmet geraakt zijn. Merk op dat God drie dingen opnoemt: onreinheden, zonden en overtredingen. (KJV)
Een zonde is een verticale overtreding tegen God, een overtreding is een horizontale zonde tegen iemand anders (wat tevens een zonde tegen God is) en onreinheid is de algemene zondigheid van de mensheid. Dat heeft te maken met de gevallen natuur van de mens. Maar het heiligdom, de ark van het verbond, moest het bloed van het geofferde zondebok op zich gesprenkeld hebben om gereinigd te zijn.
Jezus aan het kruis is de vervulling van het offer van de zondebok dat de hemel reinigt, want we lezen in Hebreeën 9:23-24:
“Noodzakelijk moesten dus hiermede de afbeeldingen van de hemelse dingen gereinigd worden (bloed van bokken en stieren), maar de hemelse dingen zelf met betere offerranden dan deze. Want Christus is niet binnengegaan in een heiligdom met handen gemaakt, een afbeelding van het ware, maar in de hemel zelf, om thans, ons ten goede, voor het aangezicht Gods te verschijnen…”
Jezus was dus de letterlijke vervulling van de ‘bok van het zondoffer’, omdat Hij Zijn offer naar de hemel bracht en Zichzelf presenteerde aan de Vader.
“Maar het behaagde de Here Hem te verbrijzelen…wanneer hij zichzelf ten schuldoffer gesteld zal hebben…om zijn moeitenvol lijden zal hij het zien tot verzadiging toe…hij zal velen rechtvaardig maken, en hun ongerechtigheden zal hij dragen…omdat hij zijn leven heeft uitgegoten in de dood en onder de overtreders werd gesteld, terwijl hij toch veler zonden gedragen en voor de overtreders gebeden heeft.” Jesaja 53:10-12
Terwijl Jezus het offer van het schuldbokje vervulde, vervulde Hij tegelijkertijd het werk van de zondebok – en dat is de reden waarom God beval dat er 2 bokken geofferd moesten worden op de Verzoendag – om Israël de dubbele natuur van hun Messias te tonen en dat het werk van het kruis op aarde gedaan zou zijn, maar in de hemel geaccepteerd zou worden.
Zondebok
Nadat het bokje van het schuldoffer geofferd was, ging de aandacht van de hogepriester naar de zondebok – de ‘ontsnapte’ bok. Leviticus 16:20-22 zegt dat Aäron zijn handen op de kop van de bok moet leggen en over hem al de ongerechtigheden der Israëlieten en al hun overtredingen en zonden moet belijden; hij ‘zal die op de kop van de bok leggen’, en daarna de bok naar de woestijn laten brengen. De tekst zegt ‘naar een onvruchtbaar land, daar waar niemand woont – om privé door de Heer afgerekend te worden.
We zien deze woestijnervaring bij Jezus, het echte zondoffer, toen Hij het aan het kruis uitriep “Mij God! Mijn God! Waarom hebt U Mij verlaten?! …de Here heeft aller ongerechtigheid op hem doen neerkomen…” Jesaja 53:6
Waarom een bok en niet een lam?
Een bok duidt zonde aan en uit de gratie met God zijn. In Mattheüs 25:31-32 staat dat wanneer Jezus wederkomt, Hij plaats zal nemen op de troon Zijner heerlijkheid. Alle volken zullen vóór Hem verzameld worden en Hij zal ze van elkaar scheiden, zoals de herder schapen van de bokken scheidt. Hij zal de schapen zetten aan Zijn rechterhand en de bokken aan Zijn linkerhand. Vers 34 zegt dat Hij tot de schapen (volkeren) zal zeggen: Komt en beërft het koninkrijk, dat u bereid is van de grondlegging der wereld af. Maar voor hen die aan Zijn linkerhand zijn, zal Hij zeggen: gaat weg van Mij.
Door een bok te kiezen voor de offers, legt de Vader de nadruk op de zonde van de mensen, de dood als overtreding op het kruis. Ja, Hij was het Paaslam, dat voor Zijn volk stierf, hun zonde niet toerekende. Maar in de uiteindelijke analyse was Hij het bokje, die de zonde droeg en beiden stierven in de woestijn door de hand van God, privé en op dezelfde tijd dat de volmaakte Mens in de hemel verscheen om Zijn offer te presenteren. Wat een geweldige genade!
Volgende week sluit ik dit af met hoe de condities op aarde zijn tijdens het feest der Bazuinen. Ik zal mij richten op het opzetten van Zijn koninkrijk en Zijn 1000-jarig rijk, beginnend bij bovenstaande scheiding van de volken.
Tot dan, zegen
John Fenn
www.cwowi.org
mail naar [email protected]